سید مرتضی هنرمند

در بیانیه گام دوم بر تربیت نیروی انسانی مستعد و کارآمد با زیربنای عمیق و اصیل ایمانی و دینی به عنوان مهمترین ظرفیت امیدبخش کشور که مستلزم شکوفایی علم و پژوهش - به عنوان سنگ بنای یک انقلاب علمی- و رشد هرچه بیشتر تربیت معنوی و وجدان اخلاقی در جامعه است تأکید شده است. رشد تربیت معنوی و اخلاقی جامعه در گرو بینش صحیح است؛ یکی از مهمترین بینش ها، بینش صحیح در مورد شفاعت است. شفاعت به عنوان اصلی قرآنی و کلامی، از سوی متکلّمین و مفسّران خاصّه و عامّه مورد توجه قرار گرفته است. در مورد تعریف شفاعت میان مفسران خاصّه و عامّه اختلافی وجود ندارد؛ امّا در مورد قلمرو برخی از شروط شفاعت کنندگان یعنی اذن و رضایت الهی و داشتن عهد و پیمان از جانب خداوند متعال و برخی از شروط شفاعت شوندگان یعنی ارتضاء اعتقادی و عملی و مؤمن و کافر بودن اتّفاق نظر وجود ندارد؛ در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، این شروط با تأکید بر تفاسیر المیزان، کشّاف، المنار، روح المعانی و مفاتیح الغیب بررسی شده و به نقاط و افتراق و اشتراک دست یافته ایم.