داود اخضری

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر معدن منگنز صوفیوند شهرستان هرسین استان کرمانشاه بر خصوصیات خاک، رشد و ویژگی های فیزیولوژیک گیاه گون زرد (Astragalus parrowianus) در سال 1398 انجام شد. نمونه برداری ها در اردیبهشت ماه از خاک و گیاه بر اساس طرح سیستماتیک تصادفی در پنج دایره هم مرکز در فواصل مختلف 100، 500، 1000، 1500و 2000 متری در اطراف معدن منگنز صوفیوند انجام شد. همچنین 6 نمونه از گیاه گون و خاک منطقه شاهد (خارج از مراتع اطراف معدن و در شرایط مشابه ادافیکی و توپوگرافی) نیز تهیه شد. نتایج نشان داد که رشد و خصوصیات فیزیولوژیک گون به طور معنی داری تحت تاثیر فاصله از معدن منگنز قرار گرفته است. به طوری که بیشترین نسبت وزن ریشه به اندام هوایی (85/0)، فاکتور انتقال (9/1)، فاکتور غلظت ریشه (4) و نسبت پرولین (μmol/g 8/0) در گون در فاصله 100 متری از معدن مشاهده شد که در سطح احتمال 05/0 با شاهد اختلاف معنی داری داشت. همچنین کمترین طول ساقه ( cm12) ، کل محتوای نیتروژن (% 3)، اسانس (% 2/0)، فعالیت آنزیم کاتالاز (Units/mg 45/0) و آنزیم پراکسیداز (Units/mg 2/0) در فاصله 100 متری از معدن منگنز مشاهده شد که همگی با شاهد تفاوت معنی داری در سطح احتمال 05/0 داشتند. مقایسه میانگین مقدار کمی پارامترهای مذکور در فواصل 100، 500، 1000، 1500و 2000 متری با تیمار شاهد نیز اختلاف معنی داری را در سطح احتمال 05/0 نشان داد. به طور کلی می توان نتیجه گرفت که هر چه به معدن نزدیک شویم اثرات منگنز بر گیاه گون بیشتر و مخرب تر شده است.