مریم بیات ورکشی

تابش خورشیدی، یکی از مهمترین پارامتر های هواشناسی است که به منظور تخمین میزان تبخیر و مدیریت منابع آب مورد نیاز است. در این پژوهش، کارایی مدل های رگرسیونی در برآورد تابش خورشیدی با استفاده از پارامتر های هواشناسی شامل دمای حداقل روزانه (Tmin)، دمای حداکثر روزانه (Tmax)، دمای میانگین روزانه (Tmean)، سرعت باد (u)، رطوبت نسبی (RH)، ساعت آفتابی (n) و بارندگی (P) در شهرستان های شیراز و بجنورد طی سال های 1992 تا 2005 بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار همبستگی تابش خورشیدی در شهر بجنورد با میانگین دمای روزانه (780/0=r) و در شهر شیراز با ساعت آفتابی (567/0=r) با سطح اطمینان 99% بدست آمد. نتایج برازش مدل های مختلف رگرسیونی نشان داد، مناسب ترین مدل رگرسیونی پیشنهادی در شهر بجنورد 278 + RH 3/1 - u 98/3 + n 9/12 + Tmean 62/6 Rest=با مقدار شاخص خطاسنجی71/138 = RMSE و 79/0 r=بدست آمد. در مقابل ، مدل رگرسیونی 128 + n 28/31 + Tmin 85/5 + u 67/3 +p 82/1 Rest= با 48/153 = RMSE و 71/0 r= به عنوان مناسب ترین مدل پیشنهادی در تخمین تابش خورشید در شهر شیراز پیشنهاد شد. در مجموع، نتایج بیان گر آن بود که دقت برآورد تابش خورشیدی در شهر بحنورد به مراتب بهتر از شهر شیراز بود.