بررسی فراهمی فسفر در طول زمان و نقش مواد آلی در فراهمی آن در خاک، برای مدیریت مصرف کودهای شیمیایی و و (SMV) آلی حاوی فسفر مهم میباشد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر دو نوع ورمیکمپوست (ورمیکمپوست دامی بر فراهمی فسفر، جزءبندی و گونههای معدنی آن در یک خاک لوم شنی آهکی ((MWV) ورمیکمپوست زباله شهری دیآمونیوم فسفات ،(RP) تیمار شده با مقادیر 0 و 20 کیلوگرم فسفر بر هکتار، از سه منبع کودشیمیایی (خاک فسفات در طول 90 روز انکوباسیون انجام شد. به منظور مطالعه سرعت کاهش فراهمی ((TSP) وسوپرفسفات تریپل (DAP) فسفر در طی زمان، دادههای فسفر آزاد شده از خاکها بر معادله توانی برازش داده شدند. شاخص اشباع و گونههای بهدست آمد. MINTEQ فسفر معدنی محلول در روز اول و نودم از انکوباسیون، به کمک برنامه گونهبندی ژئوشیمیایی در روز نودم بین مقدار فسفر فراهم آزاد شده از خاک حاوی سوپرفسفات تریپل تیمار شده با ورمیکمپوست زباله با (p≤0/ شهری و در خاک حاوی دیآمونیوم فسفات تیمار شده با هر دو نوع ورمیکمپوست، تفاوت معناداری ( 05 مقدار فسفر فراهم آزاد شده در خاک شاهد مشاهده شد. در بقیه تیمارها تفاوت معناداری مشاهده نشد، که نشان دهنده در معادله توانی)، در b پتانسیل بالای تثبیت فسفر در خاک مورد مطالعه میباشد. سرعت تغییر شکل فسفر (ضریب 0 - میلیگرم بر / 0- میلیگرم بر کیلوگرم در روز (خاک تیمار شده با ورمیکمپوست دامی) تا 140 / دامنه 059 معادله توانی، در خاک- a کیلوگرم در روز (خاک دارای کود سوپرفسفات تریپل) بهدست آمد. بالاترین مقدار پارامتر های حاوی دی آمونیوم فسفات و سوپرفسفات تریپل تیمار شده با ورمیکمپوست زباله شهری مشاهده شد. نتایج این تحقیق نشان داد، کاربرد هر دو نوع ورمیکمپوست همراه با هر سه نوع کود شیمیایی فسفره، در مقایسه با کاربرد کود- های شیمیایی به تنهایی، باعث کندتر شدن سرعت کاهش فراهمی فسفر در خاک میشود. فراهمی فسفر در خاکهای تیمار شده با ورمیکمپوست زباله شهری نسبت به خاکهای تیمار شده با ورمیکمپوست دامی بیشتر بود. نتایج جزء- بندی نشان داد که جزءپیوندی با کربنات کلسیم و جزء باقیمانده بهترتیب در روز اول و نودم انکوباسیون، جزء های HPO غالب فسفر میباشند و انحلال کانی آپاتیت رهاسازی فسفر را کنترل میکند. یون- 4 2 گونه معدنی غالب فسفر در خاکهای مورد مطالعه در طول دوره انکوباسیون بهدست آمد.