اصلاح کنندههای آلی غالباً جهت بهبود خصوصیات خاک از جمله شیمیایی و تغذیهای استفاده میشوند. هدف از این پژوهش مطالعه اثر ورمیکمپوست دامی بر پارامترهای همدماهای جذب، نیاز استاندارد (SPR) و ظرفیت بافری فسفر (PBC) در مقایسه با سه نوع ترکیبات آلی دیگر شامل کود مرغی، کود دامی و تفاله انگور است. بدین منظور 5 نمونه خاک آهکی از تاکستانهای شهرستان ملایر استان همدان جمعآوری و با 2 درصد از ترکیبات آلی ذکر شده به مدت یک ماه در رطوبت ظرفیت زراعی و دمای 2 ± 25 درجه سانتیگراد در انکوباتور نگهداری شدند و سپس برای ارزیابی اثر ترکیبات آلی بر ویژگیهای جذب فسفر، مطالعات همدمای جذب در خاکهای شاهد و تیمار شده، در غلظتهای فسفر از صفر تا 200 میلیگرم در لیتر در حضور کلرید کلسیم 01 / 0 مولار، انجام شد . نتایج حاصل از همدمای جذب فسفر به خوبی توسط معادلات فروندلیچ و ونهای توصیف شدند. افزودن ترکیبات آلی به خاکها موجب افزایش غلظت فسفر فراهم، کاهش ضریب Kf معادله فروندلیچ، SPR و PBC در خاکهای مورد مطالعه شد. میانگین SPR در خاکهای شاهد 1 / 17 میلیگرم بر کیلوگرم و در خاکهای تیمار شده در دامنه 3 / 9 تا 5 / 14 میلیگرم بر کیلوگرم بهدست آمد. میانگین PBC در خاکهای تیمار شده با ترکیبات آلی شامل ورمیکمپوست دامی، کود دامی، کود مرغی و تفاله انگور به ترتیب 0 / 41 ، 9 / 37 ، 9 / 29 ، 6 / 21 درصد نسبت به خاک شاهد کاهش یافت. نتایج این تحقیق نشان داد، اثر ورمیکمپوست دامی بر غلظت فسفر فراهم، ضرایب Kf ، SPR و PBC مشابه و گاهی بهتر از کود دامی و مرغی مصرفی رایج در منطقه میباشد. لذا جایگزین نمودن کودهای پرمصرف دامی و مرغی با ورمی کمپوست دامی، به دلیل اثر مطلوب در فراهمی فسفر و داشتن اسیدیته خنثی و شوری کمتر توصیه میشود. مطالعات تکمیلی در ارتباط با آبشویی فسفر از خاکهای تیمار شده با ورمیکمپوست دامی نیز توصیه میشود.