چکیده افزایش تعداد ساختمان های بلندی که با فرم های گوناگون در معابر نه چندان عریض شهرها ساخته می شوند لزوم توجه دو چندان به این بنا ها را مطرح می سازد. این بنا ها اثرات متعددی را به شهر و شهروندان تحمیل می کنند. پژوهش حاضر پیرامون فشار روانی (تاثیرات روانی) این بنا ها بر شهر و شهروندان شکل گرفته است. در واقع در پژوهش حاضر، با تمرکز بر احساس فشار روانی که از رویت ساختمان-های بلند مرتبه در منظر شهری ایجاد و به طور روزمره توسط افراد حس می شود، تاثیر پارامتر های مرتبط با قواره و منظر استقرار ساختمان های بلند بر مولفه های ادراکی-روانی مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر پس از استخراج متغیر های روانی متاثر از قواره و منظر ساختمان های بلند با روش تحقیق کتابخانه ای_ اسنادی، در روش تحقیقی پیمایشی به ارزیابی تاثیر متغیر های مرتبط با قواره و منظر قابل رویت ساختمان بلند نمونه موردی این پژوهش بر متغیر های روانی پرداخته شد. نتایج این بخش نشان داد که با افزایش زاویه فضایی ساختمان، فشار روانی در نزد شرکت کنندگانی که با این ساختمان ها مواجه می شوند بیشتر شده و رضایت از فشار روانی کاهش می یابد. همچنین به منظور کشف خصیصه های زیر بنایی متغیر های ادراکی، از تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد و نتایج نیز نشان داد که متغیر های ادراکی 16 گانه در قالب 4 کیفیت گروه بندی شدند: خوشایندی، افسرده کنندگی، سرسبزی و چشمگیری. تاثیر زاویه فضایی ساختمان بر میزان افسرده کنندگی منظره نیز گویای آن بود که با افزایش زاویه فضایی ساختمان، منظره دلگیر و افسرده کننده می شود اما تاثیر درختان و پوشش گیاهی بر این کیفیت محیطی، مستلزم تحقیقات بیشتری است. در ادامه پژوهش، فشار روانی برج زاگرس (نمونه موردی این مطالعه) بر شرکت کنندگانی که از خیابان های مختلف با برج مواجه می شوند (مقایسه با استاندارد بین المللی در این زمینه) مورد مقایسه تطبیقی قرار گرفت که نتایج این بخش نیز نشان داد که (با توجه به آماره میانگین) تصاویر تهیه شده از خیابان بین اانهرین، از منظر شرکت کنندگان با کمترین میزان فشار روانی و بالاترین میزان رضایت و بالعکس تصاویر تهیه شده از موقعیت های حد واسط عارف و طالقانی، جهان نما، و حد واسط میرزاده عشقی و جهان نما با بیشترین میزان فشار روانی و نارضایتی ادراک شده اند، بنابراین این گونه به نظر می رسد که از منظر خیاب
