مطالعه سرعت رهاسازی پتاسیم غیرتبادلی، در جهت مدیریت و استفاده صحیح از منابع خاکی و همچنین در فراهمی و قدرت تأمین پتاسیم به ویژه در خاک های حاوی پتاسیم، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. هدف از این تحقیق بررسی سینتیک آزاد سازی پتاسیم غیرتبادلی از کانی رسی ورمی کولیت توسط عصاره گیرهای مختلف در کوتاه زمان می باشد. این آزمایش در طرح کاملا تصادفی با دو تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل کانی ورمی کولیت و چهار عصاره گیر (اسید کلریدریک، کلرید کلسیم، اسید سیتریک و اسید اگزالیک) بودند. عصاره گیری پتاسیم غیرتبادلی توسط عصاره گیرهای مختلف با غلظت 01/0 مولار، در 10 زمان نیم ساعته پشت سر هم، انجام شد. حداکثر پتاسیم تجمعی آزاد شده در تیمار ورمی کولیت برای عصاره گیر اسید کلریدریک، کلرید کلسیم، اسید سیتریک، اسید اگزالیک و تیمار شاهد به ترتیب7/160 ، 1/62 ، 1/140، 2/95، 2/121 میلی گرم بر کیلوگرم برآورد شد. لذا عصاره گیر اسید کلریدریک بیشترین آزادسازی و عصاره گیر کلرید کلسیم کمترین میزان آزادسازی را به همراه داشته است. برای بررسی سینتیک آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی، داده های آزادسازی پتاسیم با معادلات مختلف سینتیکی شامل الوویچ، پخشیدگی پارابولیک، تابع توانی، مرتبه یک و مرتبه صفر برازش داده شدند. با توجه به ضریب تبیین و خطای استاندارد به ترتیب معادله های تابع توانی، پخشیدگی پارابولیک و الوویچ به عنوان بهترین معادله ها برای پیش بینی آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی از کانی ورمی کولیت پیشنهاد شدند.
