سهیلا سادات هاشمی

نیاز کودی به عنصر پتاسیم تحت تاثیر نوع گیاه و مدت زمان کاشت آن و وابسته به منبع خاکی آن است. هدف از این تحقیق بررسیاثر کشت دراز مدت بر کانی شناسی اجزاء خاک و شکل های مختلف پتاسیم در باغات انگور در شهرستان ملایر است. خاک رخ ها در دو منطقه با بافت سنگین و سبک حفر شدند. خصوصیات فیزیکی، شیمیائی و شکل های مختلف پتاسیم خاک ها تعیین شد.اجزاء خاک جدا شدند و کانی شناسی جزء شن، سیلت و رس در برخی افق های خاک رخ ها تعیین شد.مقادیر میانگین پتاسیم محلول، تبادلی، غیرتبادلی و کل به ترتیب از 8/15 تا 1/62، 8/216 تا 8/540، 395 تا 1897 و 8322 تا 13416 میلی گرم برکیلوگرم در خاک رخ ها متغییر بود. پتاسیم محلول و تبادلی با کربن آلی (67/0r2=) و میزان رس (42/0 r2=)دارای ارتباط مثبت معنی داری بودند. آهک و سیلت با اشکال پتاسیم دارای ارتباط منفی و در برخی موارد معنی دار(62/0 r2=) بودند. نتایج کانی شناسی در جزء رس نشان داد که منطقه با بافت درشت عمدتا" حاوی ایلایت بیشتر و منطقه با بافت سنگین حاوی ورمی کولایت و سپس اسمکتایت بیشتری بود. کانی های مختلط ایلایت-اسمکتایت،ایلایت–ورمی کولایت،و کلرایت-اسمکتایت دربخش سیلت نمونه ها بیشتر مشاهده شدند و نقش اصلی کنترل شکل های متفاوت پتاسیم را در این جزء داشتند. کشت دراز مدت انگور در هر دو منطقه باعث کاهش پتاسیم کل نسبت به اراضی بایر کناری شده است. توصیه می شود برای آزادسازی پتاسیم از جزء غیرتبادلی، مصرف کود پتاسه از طریق آزمون خاک برآورد گردد.