زهرا وارسته خانلری

ترکیبات نیتروژن دار، از جمله نیتروژن نیتراتی، یکی از مهم ترین آلاینده های منابع آب های سطحی و زیرزمینی محسوب می شوند. در مطالعه حاضر، برای حذف نیتروژن نیتراتی از آب، از پوسته چوبی گردو و بادام اصلاح شده استفاده شد. ترکیبات شیمیایی و مقدار نیتروژن مواد اولیه تعیین شد. برای بررسی ویژگی های سطحی و تغییرات سطح جاذب، از میکروسکوپ الکترونی پویشی و طیف سنجی مادون قرمز استفاده شد. اثر پارامترهای مختلف مانند pH (9-3)، زمان تماس (2880-15 دقیقه)، دما (40-15 درجه سانتی گراد)، غلظت اولیه جاذب (8-1 گرم بر لیتر) بر جذب نیتروژن نیتراتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از مطالعات هم دمای جذب سطحی نیتروژن نیتراتی روی جاذب های اصلاح شده به روش بسته و با غلظت های مختلف نیتروژن نیتراتی 300-10میلی گرم بر لیتر به کمک معادله فروندلیچ توصیف شد. مقادیرkf و nدر دمای 25 درجه سانتی گراد در جاذب گردو به ترتیب 82/1 لیتر بر میلی گرم و 66/0 و در جاذب بادام به ترتیب 07/1 لیتر بر میلی گرم و 73/1 به دست آمد. حداکثر ظرفیت جذب نیتروژن نیتراتی از آخرین نقطه معادله لنگ مویر برای جاذب گردو و بادام به ترتیب برابر با 4/14 و 9/17 میلی گرم بر گرم به دست آمد. پارامترهای ترمودینامیکی نشان داد جذب سطحی نیتروژن نیتراتی توسط جاذب گردو گرماگیر و جاذب بادام گرمازا است. داده های سینتیکی جذب توسط معادله شبه مرتبه دوم (99/0=R2) توصیف شد، و زمان تعادل 60 دقیقه به دست آمد. چرخه های جذب و واجذب نشان داد، بعد از چهار چرخه بازتولید، در میزان جذب سطحی جاذب ها تغییری ایجاد نشد. آزمایشات بیولوژیکی روی خاک عدم سمیت جاذب ها را نشان داد. در مطالعات انکوباسیون میزان رهاسازی نیتروژن نیتراتی در خاک های تیمار شده با جاذب های اصلاح شده، به دلیل نسبتC:N بالا، کم تر از شاهد بود. نتایج نشان داد جاذب های اصلاح شده، پتانسیل تصفیه آب های آلوده به نیتروژن نیتراتی را دارد.