ضوابط تیر های مرکب فولادی-بتنی از دیرباز در ساخت پل ها و سازه های ساختمانی برای اقتصادی تر شدن طرح ها و کاهش وزن سازه ها وارد آییننامه ها گردید. یکی از عوامل مهمی که در تعیین ظرفیت تیرهای مرکب نقش مهمی ایفا می کند، عرض مؤثر آن ها است. از عوامل تأثیرگذار بر عرض مؤثر می توان به نسبت عرض دال به طول دهانه، تعداد و صلبیت گل میخ ها و نیز مقاومت مصالح به کار گرفته شده در تیر اشاره نمود. علی رغم مطالعات فراوانی که درباره رفتار تیرچه های مرکب و عوامل مختلف تاثیرگذار بر روی ظرفیت آن ها صورت گرفته است اما شاه تیر های موجود در سیستم سقف های مرکب ساختمان های متداول بنا به دلایلی به صورت غیرمرکب و بدون در نظر گرفتن عملکرد مختلط طراحی می شوند و هنوز عرض مؤثر در اینگونه شاه تیرها با در نظر گرفتن رفتار مرکب و اثرات تیرچه های فرعی متعامد بر روی آن، مورد بررسی قرار نگرفته است. در این پژوهش عرض مؤثر شاه تیرهای مرکب تحت بار متمرکز و گسترده با فرض رفتار الاستیک- خطی از طریق روش اجزای محدود به کمک نرم افزار آباکوس مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور ایجاد حالت نامتقارن در این پژوهش برخی از مدل ها دارای پانل های نامساوی در دو طرف شاه تیر می باشند. نتایج عرض مؤثر بدست آمده از مدل سازی عددی با مقادیر عرض موثر پیشنهادی مبحث دهم مقررات ملی ساختمان ایران و آیین نامه AISC امریکا مقایسه شد که مبین تأمین مقادیر عرض مؤثر مورد نظر آیین نامه حتی با وجود اثرات تیرچه های مرکب متعامد است. همچنین به منظور پی بردن به تغییرات عرض مؤثر در حالت پلاستیک، برخی از مدل ها تحت بار گسترده سطحی در این فاز مورد بررسی قرار گرفتند که با وارد شدن مدل به حوزه رفتار غیرخطی عرض مؤثر افزایش یافت و این امر نمایانگر تأمین عرض مؤثر مورد نیاز برای طراحی شاه تیر مرکب حتی در حالت پلاستیک می باشد.
