علیرضا شایگان فر

در پژوهش حاضرتحمّل سرمای زمستانه درختان 5 ساله زیتون تلخ در پاسخ به کاربرد برگی اسید سالیسیلیک (SA) و اسید آبسیزیک (ABA) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بررسی شد. تیمارها شامل شاهد، ABA 100 میکرومولار، SA 2 میلی مولار و ABA100 میکرومولار + SA 2 میلی مولار بود. یک هفته پس از اعمال تیمارها، نمونه برداری از برگ ها و جوانه ها انجام شد. همچنین، تحمّل به سرمای زمستانه درختان تیمار شده و شاهد در دی و بهمن ماه بر اساس روش نشت یونی و تحت سه تیمار دمایی 6-، 12- و 18- درجه سانتی گراد ارزیابی شد. کاربرد SA + ABA به ترتیب سبب افزایش 4/42، 3/50 و 4/21 درصدی محتوای فنول، پروتئین و پرولین جوانه شد. همچنین، این تیمار سبب کاهش 6/42، 1/36 و 37 درصدی نشت یونی، مالون دی آلدئید و پراکسید هیدروژن جوانه شد. در دی و بهمن ماه، کمترین میزان نشت یونی مربوط به درختان محلول پاشی شده با ترکیب هردو تنظیم کننده رشد بود. بیشترین فعالیت کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز مربوط به تیمار ABA به تنهایی بود. با این حال، بیشترین فعالیت گایاکول پراکسیداز مربوط به تیمار SA + ABA و کمترین فعالیت این آنزیم ها مربوط به شاهد بود. بیشترین محتوای ABA و کمترین محتوای اسید جیبرلیک درون زاد مربوط به تیمار SA + ABA و کمترین محتوای این هورمون ها مربوط به شاهد بود. محتوای پوتریسین، اسپرمین و اسپرمیدین درختان تیمار شده با SA + ABA به ترتیب 3/33، 9/16 و 37/9 درصد بیشتر از شاهد بود. در کل کاربرد ABA و SA توانست با ایجاد تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی منجر به افزایش تحمّل به سرما در زیتون تلخ شود.