بهناز عطائیان

چکیده سابقه و هدف: توجه به فرآورده های فرعی جنگل ها و مراتع به ویژه گیاهان دارویی می تواند سبب توسعه پایدار و تقویت جنبه های اقتصادی و اشتغال برای جوامع محلی و بهره برداران گردد. گیاهان دارویی نقش به سزایی در سلامت جامعه و درمان بیماری ها دارند. عدم توجه به حفظ ذخایر توارثی دارویی در عرصه های منابع طبیعی، پیامدهای فاجعه باری را در زیر بخش منابع طبیعی کشور در پی خواهد داشت که از آن جمله می توان به روند سریع انقراض گونه ها و فرسایش شدید ژنتیکی اشاره کرد. ازاین رو، این مطالعه با هدف برآورد ارزش حفاظتی و تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت و احیای گیاهان دارویی انجام شده است. مواد و روش ها: منطقه ثلاث باباجانی در غرب استان کرمانشاه برای انجام این پژوهش انتخاب شده است. پوشش گیاهی این منطقه عمدتاً به صورت مشجر بوده و در واقع قسمت اعظم مساحت منطقه را جنگل های انبوه دربر گرفته است. منطقه ثلاث باباجانی به دلیل برخورداری از توپوگرافی متنوع شاهد انواع رویشگاه های جنگلی و گیاهان دارویی مرتعی و جنگلی است. آنغوزه، آویشن، زالزالک، افسنطین، سریش، نسترن کوهی، بابونه، بنفشه معطر، بلوط، چویل، کنگر، پونه، شیرین بیان و ... ازجمله گیاهان دارویی این منطقه است. از روش ارزش گذاری مشروط برای برآورد ارزش های غیراستفاده ای (حفاظتی) گیاهان دارویی در این مطالعه استفاده گردید. همچنین برای اندازه گیری تمایل به پرداخت افراد برای حفاظت از گیاهان دارویی منطقه، از پرسش نامه انتخاب دوگانه دوبعدی استفاده شد. پرسش نامه در دو بخش شامل ویژگی های اجتماعی- اقتصادی افراد (سن، جنسیت، میزان تحصیلات، شغل، تعداد افراد خانواده، میزان درآمد و سایر ویژگی های پاسخگویان) و سؤالات مربوط به میزان تمایل به پرداخت پاسخگویان طراحی شد. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده و از بین ساکنان منطقه ثلاث باباجانی در سال 1396 انتخاب شده است. تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران353 پرسش نامه تعیین شده است. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت افراد، از مدل لوجیت استفاده شد و براساس روش بیشینه راست نمایی، پارامترهای این مدل برآورد شده است. نتایج: نتایج نشان داد که 64% از افراد مصاحبه شونده مرد و 36% آنان را زنان تشکیل می دهند. متوسط سنی پاسخگویان 88/27 سال، میانگین بعد خانوار پاسخگویان 46/4 و حداقل و حدکثر آنها به ترتیب 1 و 10 نفر است. ن