1404/05/11
بهناز عطائیان

بهناز عطائیان

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی مشارکت مردم در اجرای پروژه ترسیب کربن در دشت قهاوند
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
مدیریت پایدار؛ مشارکت؛ سامان عرفی؛ قهاوند؛ ترسیب کربن
سال 1404
مجله مطالعات جغرافیای مناطق خشک
شناسه DOI
پژوهشگران بهناز عطائیان ، رضا الوندی

چکیده

هدف: هدف از این پژوهش بررسی میزان مشارکت­‌پذیری ساکنان منطقه در پروژه بیابان‌زدایی و اولویت‌بندی نظرات ساکنان محلی، به منظور به کارگیری نظرات آن­‌ها در اتخاذ تصمیمات محلی و منطقه‌ای است. روش و داده: این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی است که در سامان‌های عرفی بخش قهاوند در شهرستان همدان انجام شده است. نمونه­‌گیری به روش تصادفی ساده بوده و تعداد نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران، ۵۳ بهره‌­بردار تعیین گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بوده که از طریق مصاحبه مستقیم با بهره­برداران در منطقه تکمیل گردید. برای تحلیل داده‌­ها از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم‌افزار 16SPSS استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون کروسکال والیس و پیرسون نشان داد که از میان عوامل مورد بررسی، مؤلفه‌های تعداد افراد تحت تکفل، میزان درآمد، میزان سواد و دامداران با بیش از ۱۵۰ رأس دام، تاًثیر مثبت و معنی‌­داری در مشارکت بهره‌­برداران برای مدیریت پایدار مراتع دارند. به طوری که با افزایش تعداد افراد تحت تکفل، میزان سواد، تعداد دام، میزان درآمد مشارکت بهره‌برداران نیز بیشتر می­‌شود. نتیجه‌گیری: بر مبنای یافته‌های تحقیق می‌توان عنوان کرد که مشارکت مردم در امر احیاء، مدیریت و اجرای طرح‌های منابع طبیعی از موارد ضروری در موفقیت برنامه‌های مدیریتی است. بخشی از توسعه مدیریت عرصه‌های طبیعی به دخالت کارشناسان (دستگاه‌های اجرایی) مربوط بوده و بخش مهم‌­تر با مشارکت بهره‌­برداران ارتباط مستقیم دارد؛ لذا هر گونه تلاش جهت تعامل و همکاری بیشتر این دو گروه ضامن اجرایی شدن عملیات­‌های اصلاحی مراتع در بستر توسعه پایدار خواهد شد. نوآوری، کاربرد نتایج: پروژه ترسیب کربن در راستای تحقق یکی از اولویت‌های توسعه ایران یعنی بیابان‌زدایی و به منظور توسعه مدل مدیریتی مشارکتی مراتع در مناطق خشک و نیمه­‌خشک با هدف محرومیت‌زدایی و افزایش جذب کربن طراحی شده است؛ لذا به عنوان یک برنامه در اولویت، مسائل حفاظت محیط زیست جهانی و اولویت‌های توسعه ملی را توأماً در بر می‌گیرد.