مجید دکامین

هدف از این مطالعه تعیین نقاط داغ از نظر انرژی و هزینه در تولید انگور ملایر با رویکرد هزینه یابی جریان مواد و انرژی است. تمرکز اولیه هزینه یابی جریان مواد و انرژی بر روی هدررفت ها (هدررفت انرژی، مواد و ظرفیت انسانی بالقوه) است. بر اساس استاندارد ایزو 14051 واحد کارکردی در این مطالعه فرایند تولید انگور در واحد سطح یک هکتار در یک سال انتخاب شد. مرز سیستم شامل فرایندهای پیش زمینه ای بود که کشاورز دخالت مستقیم در استفاده و مدیریت آنها داشت. داده های انگور در سال زراعی 1399-1400 و از تاکستان های ملایر جمع آوری شد. بر اساس نتایج مطالعه، میانگین انرژی ورودی شامل انرژی تجدیدپذیر، تجدیدناپذیر، مستقیم و غیرمستقیم برای تولید انگور MJ ha-1 42234 به دست آمد. انرژی منفی حاصل از هدررفت کودهای شیمیایی، انگور، آب آبیاری و آفت کش ها MJ ha-1 28650 به دست آمد. کل انرژی خروجی مثبت MJ ha-1 296180محاسبه شد. انرژی های ورودی کود نیتروژن با 27 درصد و کود دامی با 19 درصد بیشترین سهم را در انرژی ورودی برای تولید انگور در اختیار داشتند. از نظر انرژی های منفی هدررفت انگور با 82 درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داد. هدررفت آب آبیاری با 16 درصد در رتبه بعدی قرار داشت. شاخص های انرژی شامل کارایی مصرف انرژی (33/6)، بهره وری انرژی kgMJ-1)59/0)، انرژی مخصوص (MJkg-1 1/68) و انرژی خالص (MJha-1225295) برای تولید انگور محاسبه شد. هزینه تولید انگور در سطح یک هکتار 2779 دلار به دست آمد. بیشترین هزینه های ورودی مربوط به نیروی کارگری و آب آبیاری بود که به ترتیب 1644 و 680 دلار در هکتار برای کشاورز هزینه داشتند. تولید منفی محاسبه شده در تولید انگور معادل 2560 دلار در هکتار بود. اصلی ترین تولید منفی در تولید انگور مربوط به هدررفت انگور و آب آبیاری بود که به ترتیب برای کشاورز هزینه های پنهان 2108 و 442 دلاری به همراه داشت. شاخص های اقتصادی درآمد ناخالص $ha-1 13954 و نسبت هزینه به فایده (4/5) محاسبه شد. با اصلاح روش آبیاری از غرقابی به قطره ای می توان انتظار داشت که کارایی آبیاری تا 50 درصد افزایش یابد که به واسطه آن 221 دلار به درآمد کشاورز اضافه و هزینه های کارگری را کاهش می یابد. آموزش کارگران و همچنین استفاده از سبد به جای گونی نقش تعیین کننده ای در کاهش هدررفت عملکرد انگور در منطقه می تواند داشته باشد.