امروزه مدیریت و حفاظت از بوم سازگان های مختلف به منظور دستیابی به توسعه پایدار و حفظ سلامت جامعه بشری به هدفی مشترک در سراسر جهان تبدیل شده است. در این راستا مطالعه ویژگی های کمی و کیفی بوم سازگان های آبی و خاکی مختلف ضمن تشخیص سلامت یک بوم سازگان می تواند بیانگر فشارهای وارد شده به محیط و همچنین میزان احیای آن پس از وقوع یک آشفتگی محیطی یا انسانی باشد. در این راستا اگرچه کنترل کیفیت و ارزیابی سلامت بوم سازگان، بیشتر بر مبنای مطالعات فیزیکی، شیمیایی و سم شناسی محیطی استوار هستند و کمتر بر متغیرهای زیستی متمرکز شده اند، اما با این وجود شواهد حاکی از آن است که استفاده از روش های مبتنی بر شاخص های زیستی از کارایی و معیارهای موثر و کاربردی بهتری نسبت به روش های فیزیکی و شیمیایی در تعیین کیفیت و سلامت بوم سازگان ها برخوردارند. به دنبال این امر امروزه علاقه مندی و ضرورت ارائه تکنیک هایی که قادر به ارزیابی کیفیت و تغییرات انسانی و طبیعی در بوم سازگان های مختلف به ویژه در محیط های آبی افزایش یافته و شاخص های بوم شناسی و زیستی گوناگونی برای تشخیص سطوح مختلف کیفیت اکولوژیک بوم سازگان آبی به کار گرفته شده است. از این رو در این کتاب بر آن شدیم تا ضمن ارائه تعاریف و ویژگی شاخص های زیستی، اهمیت و تقسیم بندی آنها در تعیین کیفیت بوم سازگان، به بررسی روش های مختلف استفاده از شاخص های زیستی در پایش و ارزیابی سلامت و آشفتگی های انسانی و طبیعی در بوم سازگان های آبی بپردازیم. توضیح اینکه کتاب پیش رو در دو فصل تهیه شده در فصل اول به ارائه تعاریفی در خصوص شاخص های زیستی و انواع آنها براساس نوع موجود زنده و همچنین اهمیت آنها پرداخته شده و در فصل دوم به بررسی تقسیم بندی کاربردی شاخص ها و انواع آنها براساس نوع موجود زنده و مدل های ارائه شده در این خصوص پرداخته شده است. از ویژگی های مهم این کتاب معرفی شاخص های زیستی مختلف و استفاده از جداول، نمودارها، فرمول ها و مدل های زیستی مرتبط با ارزیابی کیفیت بوم سازگانی آبی مختلف براساس شاخص های زیستی است. که می تواند روش های مختلف مورد بررسی در این علم را به مقدار زیادی برای خواننده قابل درک و مشخص نمایید.