عیسی سلگی

زمینه و هدف: دشت قزوین به عنوان یکی از مناطق مهم کشاورزی ایران، با چالش‌های مهم تاثیرگذار بر کیفیت منابع آب از جمله تغییرات کاربری اراضی (LU) و افزایش برخی کاربری­ ها مانند کشاورزی و صنعت مواجه است. ارزیابی، مدلسازی و پیش‌بینی مقادیر کل جامدات محلول (TDS) و نسبت جذب سدیم (SAR) منابع آب زیرزمینی بعنوان مهمترین پارامترهای تاثیرگذار در نوع کاربرد منابع آب در این منطقه می ­تواند نقش مهمی در مدیریت کیفیت منابع آب داشته باشد. روش بررسی: در این پژوهش برای بررسی و مدلسازی رابطه بین LU با کیفیت منابع آب زیرزمینی، پارامترهای TDS و SAR با استفاده از روش درون­ یابی معکوس وزنی فاصله (IDW) نقشه سازی شدند، سپس با استفاده از تصویر ماهواره لندست 8 و روش طبقه بندی نظارت شده حداکثر احتمال LU دشت قزوین تهیه گردید. در نهایت با استفاده از رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی (GWR) اقدام به مدلسازی و بررسی رابطه بین الگوی توزیع LU در دشت قزوین با پارامترهای کیفیت منابع آب زیرزمینی شد. یافته‌ها: ضریب تعیین (R²) برای رابطه بین پارامتر SAR و LU مقدار 0/74 و برای رابطه بین TDS و LU مقدار 0/81 بود، این نتایج نشان‌دهنده تأثیر قابل توجه LU بر کیفیت منابع آب زیرزمینی است. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه معناداری بین LU و پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی وجود دارد. همچنین بر اساس نتایج استفاده از GWR برای مدل‌سازی رابطه بین LU و پارامترهای کیفیت آب زیرزمینی نشان داد که این روش می‌تواند به‌طور مؤثری تغییرات مکانی را در نظر بگیرد و ابزار دقیقی ارائه دهد.