1404/03/12
عیسی سلگی

عیسی سلگی

مرتبه علمی: استاد
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
تجمع فلزات سنگین‎ ‎ (روی، مس، نیکل، منگنز، آهن) در شش گونه ماهی و موی سر ماهیگیران جزیره شیف (بوشهر)
نوع پژوهش
پایان نامه
کلیدواژه‌ها
فلزات‎ ‎سنگین،‎ ‎گونه های‎ ‎ماهی،‎ ‎ماهیگیران،‎ ‎جزیره‎ ‎شیف، بافت های ماهی، موی سر
سال 1396
پژوهشگران عیسی سلگی(استاد راهنما)

چکیده

ماهیان‎ ‎از‎ ‎مهم ترین‎ ‎موجودات آبزی‎ ‎در‎ ‎زنجیره‎ ‎غذایی‎ ‎هستند‎ ‎که‎ ‎ممکن‎ ‎است‎ ‎مقدار‎ ‎بسیار‎ ‎زیادی‎ ‎از‎ ‎فلزات‎ ‎خاص‎ ‎در‎ ‎اندام‎ ‎آن ها‎ ‎تجمع یابد. باتوجه به اهمیت و مصرف بالای ماهی در جنوب کشور، این تحقیق با هدف بررسی تجمع فلزات سنگین (مس، آهن، روی، منگنز، نیکل) در بافت های شش گونه ماهی(زمین کن، کفشک، گیش پهن، کوپر، بیاح، شورت) ‎ ‎و موی سر ماهیگیران انجام گرفت. نمونه برداری در آبان 1395 با استفاده از قایق صیادی در آب های منطقه صیادی جزیره شیف در استان بوشهر صورت گرفت. جهت استخراج فلزات از بافت های مورد مطالعه گونه های مختلف ماهی از روش هضم اسیدی، با استفاده از اسید نیتریک و اسید پر کلریک، برای نمونه های مو از اسید نیتریک و پر اکسید هیدروژن استفاده و غلظت فلزات با دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری بین بافت های مختلف هر گونه و همچنین بین گونه های مختلف مشاهده شد. بافت های کبد و عضله به ترتیب بیشترین و کمترین غلظت ها را نشان دادند. بین غلظت فلزات در گونه های مختلف با طول و وزن همبستگی معنی داری بدست آمد. اما بین فلزات با جنس همبستگی وجود نداشت. مقایسه با استانداردهای جهانی غلظت فلزات مس، روی و آهن پایین تر اما غلظت فلزات منگنز و نیکل بالاتر از استاندارد ‎ WHOو EPA مشاهده شد. در نمونه های مو فلزات روی و منگنز به ترتیب بیشترین و کمترین غلظت را نشان دادند. همچنین همبستگی مثبت معنی داری بین فلزات منگنز و روی با آهن و همچنین فلز روی با منگنز، و نیکل با روی مشاهده شد. با افزایش سن میزان فلزات آهن و روی یک روند کاهشی را نشان داد، در حالی که ارتباطی میان غلظت با سن برای فلزات مس، منگنز و نیکل مشاهده نشد. غلظت تمامی فلزات در افرادی که از رنگ مو استفاده کرده بودند بیشتر از افراد معمولی بود. همچنین بین غلظت فلزات در بافت عضله و غلظت فلزات در بافت مو همبستگی مثبت معنی داری بدست آمد. نتایج‎ ‎این‎ ‎تحقیق‎ ‎می تواند‎ ‎تا حدودی‎ ‎بیانگر آلودگی بالای این جزیره به علت عبور و مرور کشتی- های نفتکش، وجود شرکت ها و مراکز صنعتی واقع در این منطقه باشد که حجم بالایی از فلزات را به این جزیره وارد می کنند. ‎ ‎