عیسی سلگی

بررسی غلظت فلزات سنگین در گونه های گیاهی رشد یافته در خاک های کشاورزی آلوده به فلزات سنگین بسیار حایز اهمیت است. کنگر (Gundelia tournefortii) یکی از گونه های خوراکی مورد استفاده در بخش های مختلف کشور است که امکان رشد در زمین های کشاورزی را دارا است. افزون بر این استفاده از گیاهان با قابلیت تجمع بالا یکی از کارسازترین روش های پاکسازی خاک های آلوده به فلزات سنگین است. هدف از پژوهش حاضر بررسی پتانسیل گیاه کنگر در جذب فلزات سنگین در زمین های کشاورزی و غیرکشاورزی است. به این منظور 4 ایستگاه در مناطق کشاورزی و 2 ایستگاه در مناطق غیرکشاورزی به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در هر یک از این ایستگاه ها سه نمونه گیاهی به طور کامل از ریشه و به همراه خاک اطراف آن ها برداشت شد. پس از آماده سازی و هضم نمونه ها غلظت فلزات سنگین کروم، نیکل، روی، مس، منگنز و آهن با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین شد. برای هر یک از گیاهان فاکتورهای تجمع زیستی و فاکتور انتقال محاسبه شد. بر اساس یافته های به دست آمده، گیاه کنگر از نظر فلزات روی، منگنز، مس و نیکل بیش انباشت گر و از نظر کروم و آهن انباشت گر متوسط محسوب می شود. همچنین یافته ها نشان داد بین غلظت فلزات سنگین در خاک، اندام های هوایی و زیر زمینی کنگر در منطقه شاهد و کشاورزی اختلاف آماری معنی داری وجود دارد (p<0.05). بنابراین مصرف گیاهان زراعی رشد یافته در زمین های کشاورزی به موجب غلظت بالاتر فلزات سنگین در آن ها ا از خطر بالاتری برخوردار است و با توجه به نتایج فاکتورهای انتقال و تجمع، این گونه برای پاکسازی نواحی آلوده به فلزات سنگین پیشنهاد ﻣﯽشود