ایران یکی از مهم ترین مناطق رشد و پراکنش گونه های پسته وحشی (بنه) است که تکثیر آن ها از طریق بذر صورت می گیرد. بذور این گونه دارای پوسته سخت و رکود فیزیولوژیکی عمیقی بوده که جوانه زنی آن را با مشکل مواجه کرده و درصد جوانه زنی را کاهش می دهد. در این تحقیق تاثیر پرایمینگ بذربا نانولوله های کربنی و مقایسه آن با تیمار های رایج بر صفات جوانه زنی دو گونه پسته وحشی (P .khinjuk & Pistacia atlantica) مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور بذور هر گونه به صورت جداگانه به مدت 4 ساعت در محلول های با غلظت 0، 10، 25، 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر از نانولوله های کربنی پرایم شدند. همچنین بذر ها همزمان با تیمار نانولوله های کربنی، تحت تاثیر تیمار های رایج اسید (65 % و 5 و 10 دقیقه) و سرما (4 درجه سانتی گراد به مدت یک ماه) قرار گرفتند و آزمایش های جوانه زنی روی آن ها انجام گرفت. مطابق با نتایج، نانولوله های کربنی صفات جوانه زنی هر دو گونه را تحت تاثیر قرار داد، به طوری که P.Khinjuk در غلظت 75 میلی گرم در لیتر و P.atlantica در غلظت 10 میلی گرم در لیتر بیشترین جوانه زنی را در مقایسه با سایر تیمار ها داشتند. در گونهP.atlantica کمترین سرعت میزان جوانه زنی در تیمار های اسید (5 %) و شاهد (67/16) مشاهده شد. در تیمار سرما (33/18) جوانه زنی بیشتر از تیمار های شاهد اسید اما کمتر از تیمار های نانو لوله کربنی بودند. در گونه P.Khinjuk نیز تیمار اسید (67/11) کمترین جوانه زنی مشاهده شد. سرعت و درصد جوانه زنی هر دو گونه در غلظت 100 میلی گرم در لیتر کمتر از غلظت های 10 و 75 میلی گرم در لیتر بود؛ همچنین به منظور درک بیشتر ازتاثیر نانولوله های کربنی، گیاهچه های رشد یافته از بذر ها نیز مورد مطالعه قرار گرفتند و نتایج نشان داد که در گونه بنه بیشترین مقادیر صفات مورفولوژیک (تعداد برگ، طول ریشه، ارتفاع ساقه، طول یقه، زی توده تر و خشک ریشه، ساقه و برگ) در تیمار 25 میلی گرم در لیتر وکمترین مقدار در تیمار اسید و شاهد مشاهده شد. و در گونه خینجوک بیشترین مقادیر این صفات 75 و 10 میلی گرم در لیتر و کمترین مقادیر صفات مورفولوژیک در تیمار 50 میلی گرم در لیتر نانولوله های کربنی مشاهده شد. بنابراین برای صرفه جویی در هزینه ها استفاده از غلظت های کمتر این نانو مواد در تحقیقات توصیه می شود.
