فرهاد قاسمی آقباش

در ارتباط با مساله گرمایش جهانی، این مساله که بوم سازگان جنگلی چگونه می توانند بر ترسیب کربن خاک و ذی توده اثر بگذارند، خیلی ضروری است. برای انجام این تحقیق، جنگل کاری های عرعر (Ailanthus altisimma Mill.) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica Greene) هرکدام با مساحت حدود 20 هکتار انتخاب شدند. همچنین منطقه عاری از درخت نیز در مجاورت توده های مورد بررسی به عنوان قطعه شاهد انتخاب شد. در هر کدام از توده های مورد بررسی و منطقه شاهد، ده قطعه نمونه 20×20 مترمربعی مستقر و در داخل قطعات نمونه ذی توده درختان، شاخص های تنوع زیستی (شاخص های شانون – واینر، سیمپسون، منهینیک و مارگالف ) و ترسیب کربن درختی، پوشش علفی و خاک اندازه گیری شد. ترسیب کربن درختان سرو نقره ای (32/32 تن در هکتار) و همچنین خاک تحت آنها (15/11 تن در هکتار) از درختان عرعر (99/17 تن در هکتار) و خاک تحت آنها (6/7 تن در هکتار) بیشتر بود. البته خاک تحت هردو توده نسبت به منطقه شاهد (28/5 تن در هکتار) ترسیب کربن بیشتری داشت. براساس نتایج مشخص شد که پوشش علفی زیرآشکوب توده عرعر نسبت به توده سرو نقره ای کربن بیشتری را در خود ذخیره کرده است (3/21 تن در هکتار). همچنین نتایج نشان داد که دو جنگل کاری مورد مطالعه از نظر تنوع زیستی زیرآشکوب اختلاف معنی داری باهم دارند (غنای منهینیک در دو توده عرعر و سرو نقره ای به ترتیب برایر بودند با 17/3 و 44/2 ). نتایج مربوط به متغیرهای رویشی نشان داد که گونه عرعر نسبت به سرو نقره ای از تراکم بیشتری برخوردار بود (به ترتیب 325 و 236 اصله در هکتار). گونه سرو نقره ای در مقایسه با عرعر از قطر و ارتفاع بیشتری برخوردار بود (به ترتیب 73/7 سانتی متر و 15/3 متر برای گونه سرو نقره ای و 87/5 سانتی متر و 45/2 متر برای گونه). در کل نتایج این تحقیق نشان داد که سرو نقره ای در مقایسه با عرعر در ترسیب کربن درختی و خاک موفق عمل کرده است. همچنین غنای گونه های علفی زیرآشکوب توده عرعر بیشتر از سرو نقره ای بود.