هانیه کلانتری دهقی

این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه‌های آداب معاشرت دیجیتال در تعاملات آموزشی مجازی انجام شده است. پژوهشگران با رویکرد کیفی و استفاده از روش مرور نظام‌مند، بر روی جامعۀ آماریِ مقالات و منابع پژوهشی مرتبط به موضوع، پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر از جمله سید، اریک، آی اس سی، اسکوپوس وب آف ساینس و گوگل اسکالر، مگ ایران و ایرانداک را با کلیدواژه‌های:: آداب معاشرت دیجیتال، تعامل آموزشی، تعامل مجازی، digital etiquette، netiquette، educational interaction و virtual interaction را جستجو نمودند. پس از اعمال معیارهای ورود و خروج، و دو مرحله غربالگری، 29 مقاله بعنوان مطالعاتی که معیارهای پژوهش را دارا بودند، انتخاب شدند. به‌منظور تعیین اعتبار پژوهش‌های کیفی، از ملاک‌های پژوهش جانسون و همکاران (۲۰۱۸) و برای ارزیابی پژوهش‌های کمی نیز از معیارهای مائولا و استم (۲۰۱۹) استفاده شد. نتایج بدست آمده لیست مفصلی از نکات مربوط به آداب معاشرت دیجیتال در فضاهای آموزشی مجازی را در نه طبقه‌بندی (مدیریت تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی، مدیریت ارتباط برخط ویدئویی، مدیریت ارتباط صوتی، مدیریت ارتباطات نوشتاری، تضمین ارتباط اثربخش، آمادگی فنی و پشتیبانی، پاسخگویی و تعهد زمانی، احترام به حریم خصوصی و رعایت قوانین و مقررات، و رعایت اخلاق حرفه‌ای) را آشکار ساخت. در حالیکه اغلب توصیه‌ها خطاب به هم یاددهنده و هم یادگیرنده می‌باشد؛ مخاطب در برخی از توصیه‌ها صرفا یاددهنده و در برخی دیگر صرفاً یادگیرنده است. اشاعه و رعایت این توصیه‌ها و قواعد اخلاقی خواهد توانست سطح تعاملات را ارتقا و بهبود بخشیده و اهداف یادگیری را با کیفیت بالا محقق نماید.