فلزات سنگین از آلاینده های خطرناک زیست محیطی هستند که از طریق ورود به زنجیره غذایی موجب بروز خطرات بهداشتی برای انسان، گیاهان و سایر موجودات زنده می شوند. این تحقیق به منظور بررسی فعالیت شرکت معادن سرمک در مجتمع معدنی آهنگران ملایر بر تغییرات غلظت فلزات سنگین خاک و پوشش گیاهی اراضی اطراف انجام گرفت. در این منطقه یک ترانسکت برای نمونهبرداری خاک و گیاهان انتخاب گردید. همچنین از نمونههای آب و رسوبات موجود در محدوده معدن نیز نمونهبرداری شد. ایستگاههای انتخابی با هدف نمونهبرداری از فاصله 100 متری محل انباشت باطله -برداری تا شعاع حدود 900 متری معدن در نظر گرفته شدند. نمونههای خاک از عمق صفر تا 20 سانتیمتری خاک اطراف معدن و حوضچههای انباشت باطلههای معدن و با توجه به مشاهدات میدانی تهیه گردید. برای سنجش غلظت فلزات سنگین از روش طیفسنجی جرمی پلاسمای جفتشده القایی (Inductively coupled plasma mass spectrometry) (اختصاری|ICP-MS) استفاده گردید. نتایج نشان داد که غلظت فلزات سنگین آرسنیک، کبالت، مس، آهن، منگنز، نیکل، سرب و روی در اراضی اطراف معدن به طور محسوسی بیشتر از استاندارد جهانی EPA میباشد. به عنوان مثال در مورد سرب تا 100 برابر حد مجاز برای خاک نیز در اطراف معدن مشاهده شد. همچنین غلظت فلزات سنگین در آبهای جاری پایین دست معدن بررسی شد نتایج نشان میدهد، غلظت آهن 23 برابر حد مجاز و غلظت سرب 34 برابر حد مجاز میباشد. غلظت فلزات سنگین با استانداردهای موجود برای کاربریهای مختلف مقایسه شد، یافته ها نشان داد میزان آرسنیک 2 برابر حد مجاز، کادیوم 5/7 برابر، سرب 70 برابر و تالیوم 2/4 برابر حد مجاز است. شاخص زمین انباشتگی زمین انباشتگی برای دو فلز کادیوم و سرب در کلاس شدیداً آلوده قرار میگیرد.
