هدف اصلی این پژوهش، تبیین ابعاد و آثار فردی و اجتماعی حیاورزی بر اساس آموزه‌های دینی اسلام، با تمرکز بر آیات قرآن کریم، روایات معصومین (علیهم‌السلام) و منابع معتبر اسلامی است. با توجه به نقش بنیادین حیا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فضائل اخلاقی در فرهنگ اسلامی، این پژوهش در پی آن است تا ساختار مفهومی حیاورزی و پیامدهای تربیتی و اجتماعی آن را تحلیل و بازنمایی کند. روش تحقیق در این مطالعه روشهای تحلیلی، استنتاجی و اسنادی است؛ بدین معنا که با بهره‌گیری از روش تحلیلی ، آیات و روایات مرتبط با موضوع، استخراج و طبقه‌بندی شده و سپس بر اساس آن‌ها، ابعاد، مؤلفه‌ها و نشانگرهای حیاورزی در دو بُعد فردی و اجتماعی تبیین گردیده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که حیا در بعد فردی، نقش مهمی در تقویت خودکنترلی اخلاقی، پرهیز از گناه، رشد معنوی، و سلامت روانی دارد و در بعد اجتماعی، عامل تنظیم‌کننده‌ی رفتارهای جمعی، حفظ حدود شرعی در تعاملات و ارتقاء سلامت فرهنگی جامعه محسوب می‌شود. همچنین مؤلفه‌هایی چون پوشش عفیفانه، وقار رفتاری، ادب در گفتار، مرزبندی روابط، و الگوگیری از شخصیت‌های حیاورز، از جمله شاخص‌های برجسته‌ی حیاورزی در متن دین اسلام است. در بحث نهایی، پژوهش به این نتیجه می‌رسد که بازگشت به اصل فراموش‌شده‌ی حیا می‌تواند به‌عنوان یک راهبرد مؤثر در بازسازی اخلاقی فرد و جامعه، به‌ویژه در مواجهه با چالش‌های فرهنگی معاصر، ایفای نقش کند. پیشنهاد می‌شود نهادهای تربیتی، آموزشی و فرهنگی با بهره‌گیری از ظرفیت آموزه‌های دینی، به ترویج حیا به‌مثابه یک نظام تربیتی-اجتماعی مبادرت ورزند.
