مینه و هدف: بهره برداری بهینه و اصولی از منابع طبیعی سرزمین و ساماندهی کاربری اراضی بر اساس توان اکولوژیک، نقش مهمی در مدیریت محیط و جلوگیری از تخریب محیط زیست در راستای توسعه پایدار دارد. لیکن در نظر نگرفتن نیاز اجتماعی علی رغم در نظر گرفتن توان اقتصادی و به خصوص توان اکولوژیک در برنامهریزی سرزمین، منجر به عدم تطابق با واقعیت زمینی میباشد که این موضوع یکی از اصول اساسی هر برنامه ریزی سرزمین میباشد. روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش ترکیب خطی وزندار و تحلیل سلسله مراتبی و استانداردسازی معیارها با استفاده از مجموعههای فازی، علاوه بر تهیه نقشه توان اکولوژیک و اقتصادی برای کاربری کشاورزی، نیاز اجتماعی نیز برای تغییر زمین از زمینهای بایر به کشاورزی مکان دار گردید و با تلفیق این نقشهها با یکدیگر نقشه مطلوبیت تغییر کاربری اراضی بایر به کشاورزی در حوزه آبخیز سمنان به دست آمد که میتوان از این نقشه در مدل سازی تغییرات کاربری زمین نیز استفاده نمود. یافتهها: در این پژوهش نرخ بیکاری و نرخ رشد جمعیت در ده سال آینده به عنوان مهم ترین عوامل اجتماعی تغییر کاربری کشاورزی، دسترسی به جاده و برق به عنوان مهمترین عوامل اقتصادی و آب و خاک به عنوان مهمترین منابع اکولوژیکی کاربری کشاورزی تعیین گردید. بحث و نتیجه گیری: در نظر گرفتن نیاز اجتماعی و توان اقتصادی در کنار توان اکولوژیک، تطابق بیشتری با واقعیت زمینی دارد و می تواند در تخصیص بهینه کاربری اراضی کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.
