کامران شایسته

استفاده از داده های سنجش از دوری جهت پایش کیفیت هوا برای پژوهشهای مرتبط با محیط زیست حائز اهمیت است. ماهواره سنتینل- 5 با سنجنده Tropomiامکان ردیابی آلایندههای گازی را میدهد. در این مطالعه با استفاده از GEE پروداکت آلاینده های، AI و O3 ،NO2 ،SO2 ،CO فراخوانی و میانگین غلظت آنها در مقیاس مکانی ایران و بازه زمانی سال 2019 نقشه سازی شد. جهت بررسی وضعیت خوشه بندی از آمارهGو شناسایی لکه های داغ از آمارهGiبرای هر آلاینده در محیطGIS استفاده شد. تعیین الگوی پراکنش آلاینده ها با شاخص موران انجام شد. بر اساس نتایج، غلظت آلاینده هایO و 3 COدر پاییز روند افزایشی و در بهار روند کاهشی داشته است و تغییرات غلظت NO و 2 SOاز الگوی خاصی تبعیت نمیکند. نتایج آماره Gنشان داد که آلاینده ها در منطقه دارای الگوی توزیع خوشه ای و دارای خودهمبستگی فضایی ( شاخص موران=0.72) هستند. تحلیل لکه های داغ برای مجموع آلاینده ها نیز نشان داد که آبادان، اهواز، بندر امام خمینی، ماهشر و عسلویه، تهران و پاکدشت آلودهترین مناطق هستند. صنایع گاز و پتروشیمی آبادان، اهواز، بندر امام خمینی، ماهشر و عسلویه انواع مختلفی از آلایندهها ازجملهAI ،SO2 ،CO ،NO2را تولید میکنند که اثرات جبران ناپذیری بر سلامت انسانها و اکوسیستمها دارند. غلظتCO و NO2 نیز به دلیل افزایش شمار وسایل نقلیه گاز سوز در تهران و پاکدشت بالا است. در نهایت، تاکید این مطالعه بر پایشهای آلاینده های هوا توسط سازمانهای متولی با استفاده از تصاویر ماهواره ای برای افزایش کیفیت زندگی و راهکارهایی جهت پبشگیری و کنترل آلودگی است.