گردوغبار یکی از مخاطرات طبیعی است که عمدتاً در مناطق خشک و نیمه خشک جهان ازجمله ایران رخ میدهد. در سالهای اخیر، طوفانهای گردوغبار به یکی از مهمترین چالشهای آلودگی هوای استان همدان تبدیل شده است و شناسایی کانونهای تولیدکننده این پدیده اولین گام در مدیریت و کنترل آن به شمار میرود. ؛ ازاینرو در این مقاله به شناسایی کانونهای تولید گردوغبار در استان همدان با استفاده از شاخص عمق اپتیکی اخذشده از تصاویر سنجنده مادیس و همچنین، مدلسازی عددی پیشبینی جریان هوا در بازه زمانی سال 2008تا پایان سال 2018 پرداخته شده است. مسیر باد در 48 ساعت قبل از طوفان برای منشا خارجی و 12 ساعت برای منشا داخلی تعیین شد. دادههای هواشناسی مدل نیز سامانه یکپارچه سازی داده های جهانی دریافت شد. درنهایت با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی و ابرهای تحلیل مکانی، نمایش حرکت گردوغبارها از منشا شکلگیری تا داخل محدوده استان همدان ردیابی شد. نتایج نشان داد که منشا پدیده های گردوغبار ورودی به این استان دارای سه منشا داخل استان (شهرستانهای فامنین، ملایر و رزن)، خارج از استان (استانهای کردستان، خوزستان و مرکزی) و خارج از کشور (غرب عراق، سوریه، اردن و شمال عربستان) است که بیانگر لزوم مطالعه پایش مکانی گردوغبارهای این منطقه است. درنهایت، ترکیب روشهای سنجش ازدوری و مدل های اسپلیت به همراه اطلاعات زمینی گردوغبار میتواند دالانهای تحتت ثیر گردوغبار را به خوبی نشان دهد.
