مناطق تحت حفاظت، بخشهای از سرزمین هستند که به منظور حفاظت در محل و مؤثر تنوع زیستی و سایر ویژگیهای ارزشمند اکوسیستمها انتخاب و مدیریت میشوند. با وجود شبکه کارآمدی از این مناطق در مکانی که معرف تمام اکوسیستمها باشد، اهداف مدیریت منابع بوم شناختی به خوبی تأمین میشود. آنالیز گپ روشی برای شناسایی میزان معرفی شدن تنوع زیستی در مناطق حفاظتی است، با این هدف که اطلاعات مورد نیاز مدیران و سیاستگذاران سرزمین برای تصمیمگیری مناسب را فراهم نماید. در مطالعه حاضر، میزان معرف بودن سیستم پارکهای ملی که بخشی از شبکه مناطق تحت حفاظت کشور هستند در اکوسیستمهای کلان خشکی، مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور معیارها و شاخصهای مناسب برای انتخاب پارک ملی شناسایی و نقشه سازی شدند. سپس، الگوریتم تصمیمگیری برای ارزیابی این مناطق تهیه شد. براساس این الگوریتم، پس از تلفیق لایه شاخصهای مناسب با لایه اکوسیستمها و پارکهای موجود، میزان پوشش دهی پارکهای ملی در هر یک از لکه های اکوسیستمی ارزیابی و کدگذاری شد. پس از اجرای الگوریتم، میزان پوشش دهی در اکوسیستمها محاسبه گردید و سه سناریو تعریف شد و میزان تحقق آنها و کمبودها در هر اکوسیستم بررسی و محاسبه شد. نتایج نشان داد که تنها در دو اکوسیستم کوهستانهای بدون پوشش سرد و خشک و بوته زار و شوررستهای خشک سه سناریو تحقق یافته اند و در سایر اکوسیستمها میزان معرف بودن کافی نیست. بر این اساس، سطح مورد نیاز برای تکمیل سیستم پارکهای ملی در اکوسیستمهای خشکی، به میزان تقریبی دو میلیون هکتار بهدست آمد. نتایج این مطالعه میتواند راهنمایی برای برنامه ریزان حفاظت سرزمین باشد تا براساس آن سیستم پارکهای ملی را مورد بازبینی قرار دهند.
