1404/03/16
کامران شایسته

کامران شایسته

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
نشانی: ملایر، کیلومتر 4 جاده اراک، دانشگاه ملایر، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
تلفن: 081-32355330

مشخصات پژوهش

عنوان
رویکردی نوین در اولویت بندی حفاظتی کلان اکوسیستمهای خشکی کشور
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
کلان اکوسیستمهای خشکی، برنامه ریزی حفاظت، اولویت بندی حفاظتی، مدیریت پایدار سرزمین، جغرافیای زیستی
سال 1402
مجله پژوهش هاي محيط زيست
شناسه DOI
پژوهشگران کامران شایسته

چکیده

توصیف و تعیین خصوصیت و جایگاه مکانی اکوسیستمها در مدیریت سرزمین، حفاظت زیست بومها و تنوع زیستی، نقش به سزایی دارد. از طریق شناسایی و طبقه بندی اکوسیستمها و انتشار جغرافیایی آنها میتوان به انتخاب مناطق حفاظتی معرف اقدام نمود. همچنین، آرایش و همسایگی اکوسیستمها می تواند تسهیل کننده الگوهای مناسب استفاده از سرزمین باشد، موضوعی که در اثربخشی نتایج آمایش سرزمین نقش دارد. در مطالعه حاضر، دو هدف شناسایی اکوسیستمهای خشکی کلان کشور و توزیع فضایی آنها در استانها در نظر گرفته شد تا اولویت استانها بر اساس برخی شاخصهای ساختاری اکوسیستمی برای انتخاب مناطق معرف حفاظتی آشکار شود. برای این منظور شاخصهای حضور، تنوع و یکنواختی اکوسیستمها همچنین شاخص تشابه جاکارد مورد استفاده قرار گرفت. شناسایی اکوسیستمها براساس معیارهای زمین اقلیمی و پوشش گیاهی صورت گرفت. به این منظور از لایه های رقومی ارتفاع، طبقات اقلیمی دومارتن و تیپ گیاهی کشور استفاده و همپوشانی و تلفیق لایه ها در محیط نرمافزار ArcGIS 10.2 انجام شد. نتایج نشان داد، 12 اکوسیستم خشکی کلان در سطح کشور قابل شناسایی است که پس از تحلیل موقعیت استانی معلوم شد استان اصفهان از نظر انتخاب مناطق معرف حفاظتی در اولویت نخست قرار دارد، پس از این استان، سمنان، فارس، کرمان و گلستان در اولویت دوم و استان اردبیل در اولویت سوم قرار گرفتند. همچنین، بر اساس تشابه اکوسیستمی، 21 گروه استانی تشخیص داده شد که استانهای هر گروه میتوانند از الگوی انتخاب مناطق تحت حفاظت، مستقل از گروه دیگر برخوردار شوند. همچنین در فرایند برنامه ریزی مدیریت پایدار سرزمین، گروههای مستقل، از الگوی توانسنجی و ظرفیتیابی خدمات اکوسیستم مستقل برخوردار خواهند بود.