محمد عبدلی

سرخارگل (.Echinacea purpurea L)، یکی از مهمترین گیاهان دارویی می باشد. در سال های اخیر، نیاز جهانی برای فرآورده های حاصل از گیاه دارویی سرخارگل به خاطر خطر بیماری های واگیردار ویروسی به شدت افزایش یافته است. مهمترین مواد موثره سرخارگل مشتقات اسید کافئیک به ویژه اسید شیکوریک می باشد. اسید شیکوریک خاصیت آنتی اکسیدان، تقویت کنندگی سیستم دفاعی بدن و بیگانه خواری داشته و از تکثیر ویروس ایدز جلوگیری می کند. استفاده از محرکها می تواند روشی مناسب برای افزایش تولید متابولیت های ارزشمند ثانویه باشد. در این پژوهش، در راستای افزایش تولید اسید شیکوریک؛ اثر غلظت های مختلف عصاره مخمر (g l-1 1/5، 1، 0/5، 0) هرکدام در چهار زمان برداشت (24، 48، 72 و 96 ساعت) بر روی اندام هوایی سرخارگل بصورت آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد برای صفت میزان اسید شیکوریک، بین غلظت های مختلف عصاره مخمر و چهار زمان برداشت و اثر متقابل آنها اختلاف بسیار معنی داری در سطح احتمال 1% وجود دارد. عصاره مخمر سبب تحریک تولید اسید شیکوریک شد. تولید اسید شیکوریک به طور معنی داری تحت تاثیر غلظت های مختلف عصاره مخمر و مدت زمان تیمار می باشد. بیشترین میزان اسید شیکوریک (mg g-1 DW 7/15) در تیمار g l-1 1/5 عصاره مخمر به مدت 96 ساعت تولید شد که 3/59 برابر بیشتر از شاهد می باشد.