1404/03/16
محمد بشیرگنبد

محمد بشیرگنبد

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
ارزیابی عملکرد مدل سری زمانی و هیدروگراف واحد در بخش خطی مدل IHACRES به منظور مدل سازی هیدرولوژیکی
نوع پژوهش
مقاله ارائه شده
کلیدواژه‌ها
مدل سازی بارش رواناب، سری های زمانی، هیدروگراف واحد، مدل IHACRES.
سال 1401
پژوهشگران محمد بشیرگنبد

چکیده

مدل سازی هیدرولوژیکی از ابزارهای مهم برای برنامه ریزی منابع آب و مدیریت بلایای طبیعی خسارت زایی مانند سیل و خشک سالی است. در این تحقیق به منظور مدل سازی جریان روزانه در حوزه آبخیز بختیاری از مدل مفهومی IHACRES که دارای دو بخش غیر خطی و خطی است استفاده شد. نکته موردتوجه در این تحقیق بخش خطی و ساختار مدل در تبدیل بارش مؤثر به رواناب است که این مدل دارای حالت های ویژه و متفاوتی برای این فرایند است. از میان این فرایندها یک روش تجزیه وتحلیل سری زمانی ARMAX و یک روش هیدروگراف واحد نمایی EXPUH مورد آزمون قرار گرفت. برای انجام این شبیه سازی از داده های بارش، دبی و دما در مقیاس روزانه در سال های 1984 تا 2006 استفاده شد. با استفاده از نیمی از داده های دبی مشاهداتی فرایند واسنجی با الگوریتم تکامل دیفرانسیل و با نیم دیگر فرایند اعتبار یابی مدل انجام شد. تابع هدف برای دقت شبیه سازی معیار کلینگ-گوپتا و معیارهای ارزیابی در مراحل واسنجی و اعتبار یابی شاخص های کلینگ-گوپتا، نش-ساتکلیف و ضریب تبیین لحاظ گردید. مقدار ضریب تابع هدف کلینگ-گوپتا در به کارگیری هر دو روش، 79/0 در مرحله کالیبراسیون و 57/0 در مرحله اعتبار یابی به دست آمد. بررسی ضرایب مربوط به معیارهای ارزیابی کلینگ-گوپتا، نش-ساتکلیف و ضریب تبیین نشان از نتایج قابل قبول مدل IHACRES در شبیه سازی دارد اما تفاوت معنی داری در به کارگیری روش های ARMAX و EXPUHدر شبیه سازی جریان در حوزه آبخیز بختیاری مشاهده نشد.