تغییر کاربری اراضی ناشی از شهرنشینی یکی از مهمترین فعالیت های انسانی روی زمین است که ساختار اکوسیستم‌های طبیعی را تحت تأثیر قرار می دهد. در دهه های اخیر جمعیت روستایی شهرستان گیلانغرب به مناطق شهری جذب شده و گسترش شهری به‌طور مستقیم باعث تغییر در ساختار شهری و تخریب اراضی طبیعی در این منطقه شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات تغییرات کاربری اراضی بر الگوهای سیمای سرزمین در این شهرستان در دو سال 1386 و 1401 انجام شده است. بدین‌منظور نقشه های کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال از تصاویر ماهواره ای لندست 5 و 8 استخراج شدند. همچنین به منظور کمی سازی تغییرات در الگوهای مکانی و زمانی، سنجه های سیمای سرزمین در دو سطح کلاس و سیمای سرزمین محاسبه شدند. براساس نتایج، در بازه زمانی مورد مطالعه 273/40 هکتار بر مساحت مناطق شهری اضافه شد و 828/10 هکتار از مساحت اراضی کشاورزی کاهش یافت. همچنین نتایج بررسی سنجه های سیمای سرزمین نشان داد که مقادیر NP در بازه زمانی مورد مطالعه برای مناطق شهری و اراضی کشاورزی روند افزایشی دارد. از طرف دیگر مقدار سنجه CONTAG از 79/1 به 78/648درصد رسیده است. این نتایج نشان‌دهنده کاهش پیوستگی و افزایش تکهتکه شدن سیمای سرزمین منطقه است. به‌منظور کنترل تکهتکه شدن و جلوگیری از تخریب کاربری ها به کاربری شهری، برنامه ریزی‌های توسعهای در این منطقه، باید براساس اصول حفاظتی و حمایتی اراضی با پوشش طبیعی و کشاورزی انجام شود.
