میر مهرداد میرسنجری

اکوتوریسم به عنوان پایدارترین شکل توریسم، با رشد چشمگیر خود، نقش مؤثری را در توسعه پایدار جوامع امروزه بشری ایفا می کند. بر طبق آمارهای سازمان جهانی گردشگری و سازمان یونسکو ایران می تواند جزء ده کشور اول دنیا از لحاظ ورود گردشگر به کشور خود باشد. با توجه به این که انتخاب مکان مناسب برای فعالیت های گردشگری بر اساس اصول آمایش سرزمین می تواند میزان اثرات محیط زیستی نامطلوب را به حداقل برساند در مطالعه حاضر سعی شده که با توجه به قابلیت های اکولوژیک و عوامل پیش برنده و بازدارنده در سطح شهرستان دورود، برای فعالیت های گردشگری پهنه بندی صورت گیرد و نواحی دارای تناسب شناسایی شود. شهرستان دورود در شرق استان لرستان می باشد که به عنوان سرزمینی سرشار از منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی از یک سو و دارا بودن آب و هوای چهار فصل، رودخانه های پرآب و چشمه های جاری، کوهستانهای برف گیر و نظایر آن جزء یکی از مهمترین مناطق جاذب گردشگر در استان لرستان شناخته شده است. این موقعیت ممتاز در گردشگری میتواند بسترهای لازم را برای سرمایهگذاری و جذب گردشگر، ایجاد اشتغال و درآمد و ارتقا رفاه اجتماعی فراهم نماید. در این پژوهش با استفاده از شیوه ای از روش ارزیابی چند معیاره به نام ترکیب خطی وزن داده شده(WLC) ، پهنه های مناسب برای طبیعت گردی در این شهرستان شناسایی شدند. معیارهای محیط زیستی تأثیرگذار در پهنه بندی در 5 گروه معیار شامل معیار های فیزیکی، اکولوژیکی، زیرساختی- کالبدی، ایمنی و اقتصادی- اجتماعی تدوین شدند و براساس مدل ارزیابی چند معیاره، پهنه های مناسب گردشگری تعیین گردید. این معیارها در گام اول استاندارد شدند. بنابراین از روش بولین و تئوری فازی به منظور بی مقیاس کردن نقشه ها استفاده و در ادامه برای وزن دهی به معیارها از روش مقایسات زوجی در قالب تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، استفاده گردید و سپس با روش ترکیب خطی وزن داده شده با هم ترکیب شدند و شاخص مطلوبیت سرزمین محاسبه گردید. نتایج حاصل از روش مقایسات زوجی نشان می دهد که 93/25 درصد از مساحت کل منطقه برای چشم انداز گسترده، 48/22 درصد برای طبیعت درمانی گسترده، 02/13 درصد برای تفرج کوهپیمایی، 40/11 درصد برای چشم انداز متمرکز، 13/11 درصد برای طبیعت درمانی متمرکز، 54/9 درصد برای تفرج کوهنوردی، 69/8 درصد برای تفرج آبی متمرکز در منابع آبی ساکن، 16/7 درصد برای