میر مهرداد میرسنجری

کل و بز )aegagrus Capra )و قوچ و میش )oriantalis Ovis )به ترتیب در اکثر مناطق کوهستانی و تپهماهورهای کشور پراکنش دارند. منطقه شکارممنوع زلهزرد در استان کرمانشاه به لحاظ وضعیت خاص زیستگاهی آنکه دارای دشتی وسیع با ارتفاعاتی بلند در شمال آن و یک منطقه تپهماهوری با درههای نسبتاا کمعمق در بین آنها و با داشتن زیستگاههای غنی از دیرباز بهعنوان یکی از مناطق مهم پراکنش این گونهها در غرب کشور برشمرده شده است. این در حالی است که از جمعیت این گونهها در دهههای گذشته بهشدت کاسته شده است. هدف از این مطالعه مدلسازی مطلوبیت زیستگاه این دو گونه و همچنین کمی سازی همپوشانی آشیان اکولوژیک در منطقه شکارممنوع زلهزرد است. به این منظور پس از ثبت نقاط حضور دو گونه، متغیرهای زیستگاهی مؤثر بر روی پراکنش آنها شناسایی شد. مدلسازی پراکنش بر اساس نقاط مشاهده گونه از اواخر پاییز و زمستان 9311 و اوایل بهار 9318 انجام و تعداد نقاط حضور کل و بز حدود 83 نقطه و برای گونه قوچ و میش با توجه به حضور گستردهتر آن در منطقه حدود 913 نقطه استفاده شد. سپس بهمنظور بررسی ارتباط نقاط حضور با متغیرهای زیستگاهی از روشهای حضور/عدم حضور درخت پایه شامل جنگل تصادفی )RF )و روش درخت طبقهبندی و رگرسیون )CART )استفاده شد. مدلسازی با استفاده از پکیجهای مربوط در نرمافزار 2.5.R3 انجام گرفت. اعتبار سنجی مدل با استفاده از آمارههای مربوطه برای نقشههای پیوسته و گسسته به شکل مجزا و با استفاده از آمارههای هریک انجام گرفت. برای نقشههای پیوسته از آمارههای مساحت سطح زیر منحنی )AUC ،)میانگین آنتروپی متقاطع )MXE ،)مجذور میانگین مربعات )RMSE ،)بازخوانی صحت جفت نقطه )PRBE )استفاده شد و برای نقشه گسسته از آمارههای حساسیت )TPR ،)تشخیص پذیری )TNR ،)ضریب همبستگی متیو )MCC )و شاخص کاپا )kappa s'Cohen )استفاده شد. ازآنجاکه خروجی مدلهای مورداستفاده بهصورت نقشههای پیوسته )RF )و گسسته )CART )است. از سه روش مجزا برای بررسی میزان همپوشانی استفاده گردید که شامل استفاده از متریکهای موجود در نرمافزار tools ENTM و شاخص توافق کاپا و خوشهبندی به روش k میانگین میباشند. نتایج حاصل از بررسی اهمیت متغیرها به روش کاهش میانگین دقت درروش جنگل تصادفی و درصد اهمیت متغیر در درخت طبقهبندی برای گونه )Aegagrus Capra )نشان داد که متغیرهای ارتفاع، فاصله از چشمه و درصد شیب