چکیده هدف: هدف از این مقاله بررسی نقش آموزشی ادبیات شعر و موسیقی در ورزش زورخانه ای بود. زورخانه به عنوان یک اثر فرهنگی، زمانی به درستی و جامعیت قابل فهم است که علاوه بر آنچه از دیدگاه علم امروز بدان نگریسته می شود فراتر رفته و در ساحت فکری و تمدنی که از آن برآمده است سنجش و تحلیل شود. روش تحقیق: میدانی و کتابخانه ای است. نتایج: مروری بر ادبیات شعر نشان می دهد که ورزش زورخانه ای ورزشی است که قدمت آن نزد ایرانیان به دوران مادها و قبل از اسلام برمی گرددکه در میان اشعار زورخانه ای، اشعاری که مربوط به ستایش خداوند، ستایش رسول اکرم (ص) و ثنای حضرت علی (ع) می باشد از جایگاه ویژه ای برخوردار است و نقش تعلیمی موسیقی در ورزش زورخانه با هرچه ساده تر شدن و نزدیک شدن به زندگی مردم، دوری از تفنّن و پیچیدگی های تخصصی و تمسّک به اصولی ساده و سهل الوصول نخست به دنبال نشاندن مردم پای سخن خود و دوم نشاندن سخن خود در ذهن آنهاست. موسیقی در ورزش زورخانه به گونه ای انتخاب شده است که مرشد به راحتی می تواند آن را بسازد یا در ذهن بسپارد. نتیجه گیری: مطالعه نقش ادبیات شعر و آموزشی موسیقی در ورزش زورخانه ای، مؤید این نکته است که زورخانه به عنوان یک اثر فرهنگی و ادبیات شعر و موسیقی زورخانه به عنوان اجزاء این کل به هم پیوسته اثری آموزشی دارد. زورخانه محل تعلیم و تعلم ورزشکاران است و در این راستا ادبیات شعر و موسیقی ابزاری هستند که هر کدام از بهترین فرم ها و ابزارهای خود برای این تعلیم بهره جسته اند. به نظر می رسد مطالعات پیمایشی و میدانی در این زمینه باید مورد توجه پژوهشگران حوزه علوم ورزش باشد.
