مریم رحیمی

اخیرا محققین یک منبع غنی ازسلولهای بنیادی را از خون قاعدگی انسان (MenSCs) معرفی کرده اند که به دلیل دسترسی آسان، سهولت و عدم تهاجمی بودن روش نمونه گیری مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه بررسی قدرت تکثیر، خصوصیات ایمونوفنوتیپیکی و پتانسیل تمایزی این سلولها به سمت سلولهای شبه کاردیومیوسیت در مقایسه با سلولهای بنیادی مشتق از مغز استخوان (BMSCs) می باشد. نمونه های خون قاعدگی (5-2 میلی لیتر) از 5 زن سالم با محدوده ی سنی 30- 20 سال جمع آوری شد. نمونه های خون مغز استخوان (5-1 میلی لیتر) با روش آسپیراسیون از ناحیه لگن از 5 اهدا کننده با محدوده ی سنی 32-22 سال جمع آوری شد. جداسازی سلول های بنیادی خون قاعدگی و مغز استخوان از نمونه های جمع آوری شده به روش فایکول و کشت سلول های چسبان انجام شد. پس ازجدا سازی و کشت سلول ها الگوی ایمونوفنوتیپیک با استفاده از فلوسایتومتری بررسی شد سپس هر دو نوع سلول بر روی داربست های ساخته شده از فیبروئین ابریشم که خصوصیات آن توسط SEM، FTIR وuniversal testing machine مشخص شده بود کاشته شدند. سپس توانایی تکثیر سلول های MenSCs و BMSCs در داربست با تکثیر این سلول ها در کشت دو بعدی با استفاده ازDNA assay با PI مقایسه شد و در ادامه پتانسیل تمایزی آنها به سمت سلول های شبه کاردیومیوست در شرایط کشت دوبعدی (با دو پروتکل)، سه بعدی (داربست ابریشمی) و هم کشتی غیر مستقیم با کاردیومیوسیت های رت تازه متولد شده مورد ارزیابی قرار گرفت. بیان مارکرهای قلبی سلول های تمایزی در سطح mRNA و پروتئین از طریق آزمون های Real-time PCR و ایمونوسیتوشیمی سنجیده شد. آنالیز های مربوط به فلوسایتومتری نشان داد که هر دو نوع سلول قادر به بیان آنتی ژنهای سطحی مربوط به سلول های بنیادی مزانشیمال می باشند، در صورتی که بیان مارکر های مربوط به سلولهای هماتوپوئیتیک در آنها مشاهده نشد. بعلاوه در مورد MenSCs بیان مارکر سلول های بنیادی جنینیOCT-4 و عدم بیان مارکر STRO1آنها را از BMSCs متمایز نمود. بر اساس تصاویر SEM، هر دو نوع سلول به خوبی به داربست ابریشمی اتصال یافته، درون آن نفوذ کرده و به خوبی پخش شدند. میزان تکثیر سلول های MenSCs در شرایط کشت دو بعدی به طور معنی داری بیشتر از BMSCs بود، همچنین تکثیر این سلول ها بر روی داربست ابریشمی به طور معنی داری بیشتر از تکثیر آنها در شرایط کش