مجید رستمی

به منظور مطالعه تأثیر تنش خشکی آخر فصل و همچنین محلولپاشی اوره بر ویژگیهای فیزیولوژیک و همچنین عملکرد دانه گندم ، = IR آزمایشی به صورت کرتهای نواری در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور افقی شامل 3 سطح آبیاری ( 1 قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانه ها ) و فاکتور = IR قطع آبیاری در مرحله خمیری شدن دانهها و 3 = IR آبیاری کامل تمام فصل، 2 N محلولپاشی اوره به میزان 20 کیلوگرم در هکتار در مرحله گل دهی، 3 = N شاهد، 2 = N عمودی شامل چهار سطح محلولپاشی کود اوره ( 1 محلولپاشی اوره به میزان 20 کیلوگرم در هکتار در دو مرحله = N = محلولپاشی اوره به میزان 20 کیلوگرم در هکتار در مرحله شیری و 4 گلدهی و شیری شدن دانه) بود. بر اساس نتایج اثر آبیاری بر عملکرد دانه معنی دار شد، اما محلو لپاشی اوره و برهمکنش تیمارها تأثیر معنی- داری بر عملکرد نداشت. هرچند تیمارهای قطع آبیاری موجب کاهش عملکرد دانه در مقایسه با تیمار آبیاری تمام فصل شدند، ولی عملکرد دانه در تیمار قطع آبیاری در مرحله خمیری شدن دانهها و تیمار قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانهها اختلاف معنیداری نداشت. بیشترین عملکرد ( 5077 کیلوگرم در هکتار) از تیمار آبیاری کامل و کمترین عملکرد ( 3945 کیلوگرم در هکتار) از تیمار قطع آبیاری از مرحله شیری شدن دانهها به دست آمد. اثر آبیاری و همچنین برهمکنش آبیاری و محلولپاشی بر محتوای نسبی آب برگ معنیدار شد، ولی محلول پاشی نیتروژن تأثیر معنیداری بر این صفت نداشت. بر اساس نتایج فقط اثر آبیاری بر وزن هکتولیتر و کاهش درجه حرارت پوشش گیاهی معنیدار شد و بیشترین میزان کاهش درجه حرارت پوشش گیاهی و وزن هکتولیتر در تیمار آبیاری کامل و کمترین میزان این صفات در تیمار قطع آبیاری در مرحله شیری شدن دانهها مشاهده شد. سطوح مختلف آبیاری و محلولپاشی و همچنین برهمکنش آنها تأثیر معنیداری بر میزان پروتئین دانه و شاخص کلروفیل برگ گندم داشتند و بیشترین درصد پروتئین مربوط به تیمار حذف آبیاری از مرحله ش یری شدن دانه ها و بود درحالیکه کمترین مقدار آن مربوط به تیمار آبیاری کامل و عدم محلول پاشی اوره (IR3N محلولپاشی اوره در مرحله گل دهی ( 2 بود. بر اساس نتایج هرچند هر دو تیمار قطع آبیاری موجب افزایش درصد پروتئین دانه گندم گردید ولی چون حذف آبیاری از (IR1N1) مرحله شیری شدن دانهها باعث شد که کمترین عملکرد