مجید رستمی

به منظور ارزیابی اثر پیش­تیمار بذرهای کدو تخم کاغذی با سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر ظهور و رشد اولیه گیاهچه در شرایط تنش خشکی، آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه ملایر انجام شد. در این پژوهش، علاوه بر ظهور و رشد اولیه گیاهچه­ کدو تخم کاغذی، پراکسیداسیون لیپیدها و فعالیت برخی آنزیم­های آنتی­اکسیدان گیاهچه نیز اندازه­گیری شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح پیش­تیمار بذر با سالیسیلیک اسید ( غلظت­های 0، 100 و 200 پی­پی­ام)، سه سطح پیش­تیمار بذر با جاسمونیک اسید (غلظت­های 0، 50 و 100 پی­پی­ام) و سه سطح تنش خشکی که شامل 100 (شاهد)، 60 (خشکی ملایم) و 30 (خشکی شدید) درصد رطوبت ظرفیت زراعی بودند. بر اساس نتایج حاصل، درصد و سرعت ظهور گیاهچه به ترتیب با حدود 10 و 54 درصد کاهش و همچنین طول و وزن خشک و شاخص طولی قدرت گیاهچه به ترتیب با حدود 11 ، 9 و 25 درصد کاهش­ در شرایط تنش خشکی شدید، کم­ترین مقدار را به خود اختصاص دادند. همچنین در همین سطح تنش، افزایش قابل توجهی در تجمع مالون دی­آلدهید (84 درصد)، پراکسیدهیدروژن (71 درصد)، پرولین (13 درصد) و فعالیت آنزیم­های کاتالاز (39 درصد) و پراکسیداز (57 درصد) برگ گیاهچه­ها نسبت به شاهد مشاهده گردید. از سوی دیگر، پیش­تیمار بذر با سطوح مختلف سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید به طور معنی­داری باعث کاهش اثرات سوء ناشی از تنش خشکی بر همه صفات مورد بررسی به جز درصد ظهور گیاهچه گردید. گیاهچه­های حاصل از بذرهایی که به صورت همزمان با بیشترین غلظت سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید تیمار شده بودند از تحمل به تنش بالاتری برخوردار بودند.