ورمی کمپوست به عنوان یک اصلاح کننده آلی، اثر قابل ملاحظه ای بر کیفیت خاک و رشد گیاهان دارد و بیشتر عناصر غذایی موجود در ورمی کمپوست برای گیاهان قابل استفاده می باشند. هدف از این تحقیق بررسی اثر ورمی کمپوست گاوی بر فراهمی و سرعت رهاسازی پتاسیم از شش خاک سطحی (0 تا 30 سانتی متر) تاکستان با بافت های مختلف (لوم، لوم رسی و لوم شنی رسی) است. مطالعات سینتیکی با استفاده از عصاره گیری پی در پی با محلول کلریدکلسیم 01/0 مولار، در فاصله زمانی 25/0تا 72 ساعت در خاک های شاهد و تیمار شده با دو درصد از ورمی کمپوست گاوی انجام شد. افزودن ورمی کمپوست گاوی به خاک ها باعث افزایش فراهمی پتاسیم در خاک ها شد. میانگین پتاسیم تجمعی رهاشده از خاک های شاهد و تیمار شده، به ترتیب 9/526 و 9/547 میلی گرم برکیلوگرم به دست آمد. با توجه به توصیف داده های سرعت رهاسازی توسط معادله الوویچ ساده، فرآیند رها سازی پتاسیم از خاک ها احتمالا متأثر از پدیده پخشیدگی می باشد. ثابت سرعت رهاسازی پتاسیم در خاک ها بین 9/34 تا 1/132 میلی گرم برکیلوگرم در ساعت به دست آمد . یافته های تحقیق اثر متفاوتی از ورمی کمپوست را بر سرعت رهاسازی پتاسیم در خاک های مورد مطالعه نشان داد. افزودن ورمی کمپوست به خاک های لوم رسی با درصد رس بیشتر، ماده آلی کمتر و توانایی تثبیت پتاسیم موجب افزایش سرعت رهاسازی پتاسیم و در خاک های لوم و لوم شنی رسی با درصد رس کمتر، ماده آلی بیشتر و توانایی کمتر تثبیت پتاسیم موجب کاهش سرعت رهاسازی پتاسیم نسبت به خاک شاهد شد. بنابراین ورمی کمپوست اثر متعادل کننده بر سرعت رهاسازی پتاسیم در خاک-های مورد مطالعه داشت. دلیل این امر را می توان به برهم کنش ورمی کمپوست با ذرات خاک به ویژه رس ها نسبت داد. با توجه به اهمیت پتاسیم در تغذیه انگور و کمبود پتاسیم در برخی خاک ها، مصرف ورمی کمپوست در تاکستان های شهرستان ملایر توصیه می شود.
