یکی از راه های مقابله با کم آبی در نواحی خشک و نیمه خشک حفظ رطوبت خاک و افزایش قابلیت نگهداری آب در خاک است. به منظور ارزیابی اثرات کاربرد زئولیت و کود گاوی بر برخی از ویژگی های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی زیتون تلخ در واکنش به تنش خشکی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل تنش خشکی در دو سطح 1- بدون تنش (آبیاری کامل؛ 7 روز یک بار) و 2- تنش خشکی (آبیاری 21 روز یک بار) و فاکتور دوم شامل تیمار های حفظ رطوبت در چهار سطح 1- شاهد، 2- زئولیت (8 کیلوگرم به ازای هر درخت)، 3- کود گاوی (15 کیلوگرم به ازای هر درخت) و 4- زئولیت + کود گاوی بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش محتوای کلروفیل، محتوای نسبی آب برگ و فسفر برگ شد و استفاده از تیمار زئولیت و کود گاوی باعث افزایش این شاخص ها شد. همچنین، تنش خشکی باعث افزایش محتوای پرولین، قند محلول، مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن نشت یونی شد و استفاده از تیمار زئولیت و کود گاوی باعث افزایش صفات مذکور شد. تنش خشکی فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی را افزایش داد و تیمارهای زئولیت و کود گاوی باعث کاهش آن ها شد. در کل نتایج نشان داد که استفاده از تیمار های زئولیت و کود گاوی می تواند بر خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی زیتون تلخ تحت تنش خشکی مؤثر باشد.
