نسرین حسن زاده

زمینه و هدف: LAS جزء اصلی مواد شوینده خانگی و صنعتی است که در دهه­ گذشته به دلیل تخلیه فاضلاب­های شهری خام به اکوسیستم­های آبی، مشکلات زیادی را در بخش­های زیستی و غیرزیستی اکوسیستم آبی به وجود آورده است. با توجه به اهمیت این مسئله، مطالعه حاضر به بررسی غلظت، پراکنش و ارزیابی ریسک اکولوژیک این آلاینده در تالاب بین‫المللی انزلی پرداخته است. روش کار: 50 ایستگاه از آب تالاب انزلی جهت نمونه برداری انتخاب شد. پس از اندازه­گیری برخی از فاکتورهای کیفی آب از جمله دما، اسیدیته، هدایت الکتریکی، و اکسیژن محلول در محل نمونه برداری، نمونه­ها به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از روش متیلن بلو، آنالیز و استخراج نمونه­ها انجام شد. تحلیل­های آماری با استفاده از نرم افزار SPSS-22، نقشه پهنه‫بندی غلظت آلاینده با استفاده از روش کریجینگ معمولی در نرم افزار ArcGIS-10.3 و محاسبات ارزیابی ریسک LAS با استفاده از فرمول RQ در برنامه Excel انجام گرفت. یافته­ ها: یافته­های پژوهش، دامنه غلظت LAS را 93/3- 01/0 میلی­گرم بر لیتر نشان داد. بیشترین غلظت LAS در ایستگاه­های بخش مرکزی و شرقی تالاب و کمترین غلظت آن در ایستگاه­ های غربی و سیاه کشیم مشاهده شد. نتایج محاسبه ارزیابی ریسک (RQ) و پهنه­بندی این آلاینده، ریسک زیاد را در بسیاری از مناطق تالاب نشان داد. نتیجه گیری: با توجه به غلظت بالای LAS در اکثر نقاط تالاب انزلی، لزوم توجه بیشتر به مدیریت تخلیه و تصفیه فاضلاب‫های شهری بندر انزلی و مناطق همجوار آن و کنترل ورود فاضلاب­های خام به داخل تالاب ضروری به نظر می‫رسد.