کاهش کیفیت منابع آب سطحی در سال های اخیر به یک نگرانی اساسی تبدیل شده است. بنابراین، نیاز به ارزیابی تغییرات مکانی - زمانی کیفیت آب رودخانه ها و نیز بررسی و شناسایی مهمترین پارامترها و عوامل مؤثر بر کیفیت آب رودخانه ها جهت مصارف مختلف ایجادشده است. در مطالعه حاضر به منظور پایش کیفیت آب سطحی رودخانه کرخه، مجموع های از دادههای کیفیت آب رودخانه کرخه حاوی 16 پارامتر ثبت شده در طی 17 سال (1382-1398) از هفت ایستگاه پایش مختلف از سازمان آب و برق استان خوزستان تهیه شد. جهت بررسی و تفسیر این ماتریس داده پیچیده و عظیم متشکل از تعداد زیادی پارامترهای فیزیکوشیمیایی از برنامههای پایش طولانی مدت از آنالیز روند، تکنیک های آماری چند متغیره و نیز به کارگیری برخی از شاخص ها جهت ارزیابی تناسب کیفیت آب رودخانه برای اهداف آبیاری استفاده شد. نتایج بررسی روند نشان داد که الگوی تغییرات پارامترها در مقیاسهای سالانه و فصلی مشابه هم بوده است، و به جز پارامتر pH، سایر پارامترهای کیفیت آب از قبیل EC، TDS، SO42-، Ca2+ و سختی کلسیم به طور معنیداری افزایش یافتند. تجزیه وتحلیل PCA سه مؤلفه اصلی را به عنوان مسئول ساختار دادهها شناسایی کرد که 65/77 درصد از واریانس کل کیفیت آب را توضیح می دهند. بر اساس نتایج این آنالیز، TDS، EC، HCO3- و pH مهمترین پارامترهای این مؤلفه ها بودند که سهم قابل توجهی در تغییرات فضایی کیفیت آب سطحی رودخانه کرخه دارند. نتایج حاصل از آنالیز خوشه های نیز سه گروه مشابه را در بین 7 سایت پایش نشان داد. به علاوه، در این مطالعه بررسی و آنالیز رگرسیون خطی کاتیونها، آنیونها و سایر پارامترها به عنوان متغیر وابسته در مقابل دبی رودخانه به عنوان متغیر مستقل، همبستگی منفی را نشان داد. در این مطالعه کیفیت آب رودخانه به منظور آبیاری از طریق شاخص های مختلف آبیاری مانند EC، درصد سدیم (SP)، نسبت جذب سدیم (SAR)، شاخص نفوذپذیری (PI)، خطر منیزیم (MH) و شاخص Kelly (KI) ارزیابی شد. نتایج تفسیر شده نشان داد که به طورکلی کیفیت آب سطحی در ایستگاه های مختلف بر اساس شاخصهای محاسبه شده (به جز EC) برای آبیاری مناسب است. یافته های این مطالعه اطلاعات مفیدی را در تفسیر مجموعه داده های پیچیده در خصوص ارزیابی کیفیت آب، شناسایی منابع آلودگی و درک تغییرات زمانی و مکانی کیفیت آب رودخانه فرا
