گونه گیاهی Onobrychis lunata متعلق به تیره Fabaceae، طایفه Hedysareae و راسته Fabales است که به صورت خودرو در استان های همدان و کردستان نیز می روید. این گونه به دلیل داشتن ریشه های اصلی، فرعی و قوی در مقابل خشکی مقاوم بوده و با خاک های عمیق، گچی و محل های گرم سازگاری دارد. تاکنون مطالعات کمی روی خصوصیات فیزیولوژیکی آن انجام شده است. این پژوهش با هدف و بررسی اکوفیزیولوژیکی و بیوسیستماتیکی گونه lunata O. در دو استان همدان و کردستان انجام شد. برای این منظور گونه مورد نظر از پنج منطقه مختلف استان همدان شهرستان تویسرکان ( انتهای دره قلی لاله (منطقه حفاظت شده خان گرمز)، انتهای دره تقی آباد، ارتفاعات روستای مین آباد، ارتفاعات روستای ترمیانک و تپه ماهورهای فاران) و دو منطقه مختلف از استان کردستان شهرستان قروه (50 کیلومتری بیجار و 35 کیلومتری بیجار(بین سریش آباد و خسرو آباد) ) جمع آوری شد. برخی پارامتر های فیزیولوژیکی مانند میزان رنگیزه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های محلول و نامحلول، آنتوسیانین، پروتئین کل، فنل کل، پرولین کل و عناصر موجود در گیاه اندازه گیری شد. به علاوه pHو EC خاک مناطق جمع آوری نمونه ها نیز بررسی شد. مقایسه میانگین ها با آزمون دانکن انجام شد. شرایط اوکولوژی روی صفات آناتومی موثر بوده. نمونه جمع آوری شده از 50 کیلومتری بیجار به علت آلودگی هوا ناشی از قرار گرفتن در کنار جاده دارای بالاترین تراکم روزنه و کرک بود. بررسی های آناتومی انجام شده نشان داد که اپیدرم برگ این گونه از کرک پوشیده شده است. سلول های اپیدرم در سطح فوقانی و تحتانی به صورت تک ردیفه بودند. از تفاوت های آناتومیکی گونه O. lunata می توان تراکم روزنه و تراکم کرک ها را نام برد. نتایج حاصل از بررسی صفات فیزیولوژیکی نشان داد رویشگاه های مختلف این گونه از نظر پارامترهای بیوشیمیایی اختلاف معنی داری دارد.
