دو گونه گیاه دارویی بابونه کبیرTanacetum parthenium و مینای پرکپه Tanacetum polycephalum متعلق به تیرهAsteracea و قبیله Anthemideae و جنس Tanacetum هستند. این جنس سومین جنس بزرگ این قبیله با حدود 160 گونه در دنیا است. پراکنش عمده آن در اروپا، آسیا، شمال آفریقا و آمریکای شمالی است. جنس Tanacetum بصورت خودرو در استان همدان رشد می کنند. در طب سنتی خواص متفاوت و زیاد درمانی برای آنها ذکر شده است. این پژوهش با هدف بررسی برخی صفات بیوسیستماتیکی، اکوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی دو گونه parthenium Tanacetum و Tanacetum polycephalum (Asteraceae) در استان همدان انجام شد. برای این منظور گیاهان مورد نظر از دو شهر همدان و تویسرکان جمع آوری شدند و مورد بررسی های عدد پایه کروموزومی و آناتومیکی قرار گرفتند. با توجه اهمیت دارویی دو گونه T. parthenium و T. polycephalum برخی پارامترهای بیوشیمیایی مانند میزان رنگیزه های فتوسنتزی، کربوهیدرات های محلول و نامحلول، پروتئین کل و فنل کل اندازه گیری شدند. بعلاوه pH و EC خاک مناطق جمع آوری نمونه ها نیز بررسی شد و مقایسه میانگین ها با آزمون t-test انجام شد. بررسی های کروموزومی نشان داد که گونه T. parthenium با عدد کرموزومی (18=x2=n2) دیپلوئید و گونه T. polycephalum با عدد کرموزومی (36=x4=n2) تتراپلوئید است. بررسی های آناتومی انجام شده در دو گونه نشان داد که هر دو گونه از لحاظ اپیدرم تک لایه، بافت کلانشیم تیغه ای و فیبرآبکشی کپه ای در برش عرضی ساقه مشترک می باشند. از تفاوت های این دوگونه می توان به میزان کلانشیمی شدن، ضخامت فیبر آبکشی، تعداد دستجات آوندی، تعداد لایه های پارانشیم برگ و ساقه و نوع کرک اشاره کرد. نتایج حاصل از بررسی صفات فیزیولوژیکی نشان داد که تنها از نظر مقدار فنل کل در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری وجود داشت و مقدار فنل کل در گونه T. parthenium بیشتر از گونه T. polycephalum بود.این امر می تواند بیانگر خاصیت دارویی بیشتر آن نسبت به گونه T. polycephalum باشد. بعلاوه اختلاف معنی داری بین pH و EC خاک زیستگاه های دو گونه مورد مشاهده نشد.
