1403/11/17
رضا الماسی

رضا الماسی

مرتبه علمی: استادیار
ارکید:
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس:
دانشکده: دانشکده کشاورزی
نشانی:
تلفن:

مشخصات پژوهش

عنوان
اثرات یک هم‌کنش سه‌گانه بین ویروس موزاییک گوجه‌فرنگی، گیاه گوجه‌فرنگی و قارچ مایکورایز Glomus fasciculatum
نوع پژوهش
مقاله چاپ شده
کلیدواژه‌ها
ترکیب‌های دفاعی، شدت بیماری، کلروفیل، عنصرهای معدنی، هم‌زیستی
سال 1403
مجله مهندسی ژنتیک و ایمنی زیستی
شناسه DOI
پژوهشگران حسین صداقتیان ، رضا الماسی ، سمیرا پاکباز ، وحید رومی

چکیده

مایکورایزها به‌عنوان هم‌زیست‌های ریشه در بیشتر گیاهان خشکی‌زی افزون بر بهبود تغذیه، با تغییر در فیزیولوژی گیاه میزبان نیز منجر به افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های زنده و غیرزنده می‌شوند. ویروس‌ها از مهم‌ترین عوامل بیماری‌زای گیاهی و محدودکننده کشت گیاهان هستند. اثرات مایکورایزها روی آلودگی‌های ویروسی متفاوت است. برخی از هم‌کنش‌های مایکورایز-گیاه منجر به مقاومت به آلودگی ویروسی و برخی دیگر منجر به حساسیت بیشتر گیاه میزبان می‌شوند. در این پژوهش اثر هم‌زیستی گیاه گوجه‌‌فرنگی با مایکورایز آربوسکولار (GF) Glomus fasciculatum در واکنش به آلودگی ویروس موزاییک گوجه‌فرنگی بررسی شد. واکنش گیاهان به هم‌زیستی با مایکورایز و آلودگی ویروسی در ویژگی‌های مختلفی مانند ارتفاع بوته، وزن تر و خشک اندام هوایی، شدت بیماری، محتوای فنول‌کل و رنگدانه‌های فتوسنتزی، محتوای عنصرهای نیتروژن، فسفر و پتاسیم و میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانت بررسی شد. نتایج نشان داد که مایکورایز منجر به تاخیر بروز نشانه‌های بیماری و کاهش شدت بیماری شد. همچنین مایکورایز باعث افزایش معنی‌دار صفات رشدی در گیاهان آلوده به ویروس شد و در گیاهان بدون آلودگی ویروسی، افزایش معنی‌دار تمامی رنگدانه‌های فتوسنتزی را باعث شد اما در حضور ویروس، اثری روی کلروفیل ب نداشت. آلودگی به ویروس و مایکورایز به تنهایی و به صورت هم‌زمان، افزایش معنی‌دار آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و محتوای فنول کل را در گیاهان در پی داشت. همچنین مایکورایز منجر به افزایش معنی‌دار محتوای نیتروژن، فسفر و پتاسیم در گیاهان بدون آلودگی ویروسی شد. اما در گیاهان آلوده به ویروس، مایکورایز قادر به افزایش معنی‌دار فسفر نبود. به طورکلی، می‌توان نتیجه گرفت که همزیستی با مایکورایز GF منجر به مقاومت گیاهان گوجه‌فرنگی در برابر آلودگی ویروس موزاییک گوجه‌فرنگی شده‌ است.