سعید آریاپوران

بی‌مدنی تحصیلی یکی از رفتارهایی منفی در کلاس‌های درس دانشگاه است بر روند یاددهی-یادگیری تأثیر منفی می‌گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان شیوع بی‌مدنی تحصیلی و نقش سبک‌های مدیریت کلاس، خودمحق‌بینی و بلندپروازی در پیش‌بینی آن در دانشجویان بود. روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعۀ آماری دانشجویان شامل کل دانشجویان دورۀ کارشناسی دانشگاه گیلان بود. نمونۀ آماری شامل 433 دانشجو بود که به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده‌ها از مقیاس‌های بی‌مدنی تحصیلی آریاپوران و کمالی(2019)، سبک مدیریت کلاس مارتین و همکاران (1998)، خودمحق‌بینی تحصیلی آکاکاسو(2002) و بلندپروازی مثبت و منفی ورسترایتین (2017) استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون گام‌به‌گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین رفتارهای مبتنی بر بی‌مدنی تحصیلی عبارت بودند از: بدون آمادگی وارد کلاس شدن (%66.51)، بی‌حوصلگی در کلاس (%58.66)، دیر آمدن به کلاس (%57.74)، صحبت کردن در هنگام تدریس (%53.35)، عدم توجه در کلاس (%52.19)، شکایت همراه با مخالفت در کلاس (%31.41) و قطع کلاس یا تمام کردن کلاس (%30.71). نتایج نشان داد که به‌ترتیب مدیریت کلاس تعاملی، خودمحق‌بینی تحصیلی، مدیریت کلاس مداخله‌گر و بلندپروازی منفی در پیش‌بینی بی‌مدنی تحصیلی دانشجویان نقش معنادار داشتند. براساس یافته‌ها، استفادۀ اساتید دانشگاه از سبک‌های مثبت تدریس از جمله سبک تدریس تعاملی و غیرمداخله‌گر می‌تواند در کاهش بی‌مدنی در دانشجویان نقش داشته باشد. همچنین برگزاری کارگاه‌های آموزشی در جهت بهبود خودمحق‌بینی تحصیلی و بلندپروازی منفی در دانشجویان به کاهش بی‌مدنی تحصیلی کمک خواهد کرد.