ثمر مرتضوی

چکیده زمینه و هدف: آلودگی بوم سازگان های آبی به فلزات سنگین یکی از خطرات و تهدیدهای مهم سلامت جامعه انسانی و زنجیره غذایی محسوب می شود. در این راستا در پژوهش حاضر غلظت فلزات سنگین سرب، کروم، مس و روی در رسوب و گیاه آبزی خوراکی (Nasturtium. microphyllum) به منظور ارزیابی اثرات و خطر اکولوژیکی آنها مورد اندازه گیری قرار گرفت. مواد و روش ها: جهت سنجش غلظت فلزات 8 ایستگاه در طول رودخانه انتخاب و در هر ایستگاه 3 نمونه از رسوب و گیاه برداشت شد. پس از آماده سازی و هضم اسیدی نمونه ها، غلظت فلزات مذکور با استفاده از دستگاه جذب اتمی تعیین گردید. یافته ها : متوسط کل غلظت فلزات کروم، سرب، مس و روی در رسوبات به ترتیب به میزان (02/0±33/10 > 10/1±35/13 >13/6±2/33 > 13/4±02/44) میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. یافته ها نشان داد بار آلودگی و خطر اکولوژیکی فلزات سنگین منطقه در طبقه خطر پایین قرار دارد. همچنین خطر محیط زیستی فلزات به صورت (کروم > روی> سرب> مس) ارزیابی گردید. نتایج غلظت فلزات در اندام های مختلف گیاه (Nasturtium. microphyllum) نیز نشان داد بیشترین میانگین غلظت تجمع یافته برای هر فلز به ترتیب در ساقه، ریشه و برگ وجود دارد. نتیجه گیری: براساس نتایج حاصل وضعیت آلودگی و میزان خطر اکولوژیکی فلزات در رسوبات منطقه، در حد پایین ارزیابی می-گردد. نتایج این مطالعه استفاده از گیاه (Nasturtium microphyllum) را به عنوان یک گونه بیش انباشتگر فلزات سنگین و شاخصی مناسب برای زیست ردیابی آنها معرفی می نماید.