حقوق از نقطه نظر جامعه شناختی، عبارت از امتیازی است که شخصی در جامعه داراست و منشا چنین حقی می تواند ناشی از قانون، قرارداد و یا عرف و عادت باشد. مقوله «شهروندی» در مفهوم عام به حقوق مدنی و سیاسی و تعهداتی که همه اعضای یک جامعه باید نه تنها به طور رسمی بلکه به عنوان یکی از واقعیت های زندگیشان داشته باشند، اشاره دارد و «شهروندی» زمانی تحقق می یابد که همه افراد یک جامعه از کلیه حقوق مدنی و سیاسی برخوردار باشند و به فرصت های مورد نظر زندگی دست یابند. کلام و سیره امام علی(ع) که تفسیر و تفصیل وحی الهی و آموزه های والای انسانی است، موضوع حقوق و وظایف شهروندی را در سطحی فراتر از برداشت های مادی و اومانیستی یا ناسیونالیستی مکاتب بشری مطرح نموده و به همه ابعاد زندگی و وجود انسان، حتی زوایای نهفته روح آدمی توجه خاص می نماید و از منظر ارزش های انسانی که محور مشترک تمامی ادیان الهی است، بدان می نگرد.
