جمال سروش

سوره توحید دومین سوره کوتاه قرآن است که عمیق ترین مباحث شناخت خداوند را در دل خود جای داده به طوری که طبق احادیث با یک سوم قرآن برابری می کند. در حدیثی بیان شده که این سوره برای مردم عمیقی که در آینده خواهند آمد، نازل شده است. این شاید بدین معنا باشد که مردم آینده به اعماق و مفاهیم سوره توحید دست می یابند. از آنجا که مبحث الهیات یکی از اصلی ترین مباحث در فلسفه است، و با توجه به این که این سوره، بحث الهیات بالمعنی الاخص را در خود جای داده، همواره مورد توجه مفسرین و برخی از فلاسفه قرار گرفته است. ابن سینا، اولین شخصی است که به صورت فلسفی، سوره توحید را به روش تفسیر اجتهادی عقلی تفسیر کرده و از این جهت دارای نوآوری هایی در عرصه تفسیر قرآن است. دوانی نیز اولین شخصی است که بر تفسیر این سینا به شیوه ای فلسفی نقد نوشته است. هدف از این پژوهش که نخستین نگاشته در این زمینه است، بررسی نوآوری های ابن سینا و دوانی در زمینه تفسیر سوره توحید است.