ابراهیم غلامی حاتم

مقدمه: بافت های کراتینه همواره به عنوان نشانگر جذب عناصر مختلف در بدن مورد توجه بوده است. در این پژوهش، ترکیبات مو و ناخن افراد ساکن در جامعه شهری همدان برای تعیین مقدار، اختلاف و ارتباط عناصر اندازه گیری شده است. روش بررسی: نمونه ها از سطح شهر همدان در سال 1398 جمع آوری شد. افراد به تفکیک جنس و سن به 3 گروه سالم، ورزشکار و معتاد براساس فعالیت فیزیکی دسته بندی شدند. مطالعه کمی ترکیبات عنصری موجود در نمونه های مو و ناخن با استفاده از روش پیکسی اندازه گیری شد. بررسی داده های آماری با استفاده از نرم افزار OriginLab انجام شد. یافته ها: در بین عناصر شناسایی شده در نمونه های موی سر افرادِ زن ارزش مقداری بین عنصر P با عناصر Cr و Ni تفاوت مهم (001/0=> P) و با عنصر Co تفاوت متوسط (01/0=> P) تعیین شد و در موی سر افراد مرد اختلاف معنا داری یافت نشد. همچنین ارزش مقداری عنصر P بین گروه های افراد عادی با معتاد و ارزش مقداری عنصر Ca بین گروه های ورزشکار و معتاد معادل (01/0=> P) به دست آمد. در نمونه های ناخن افرادِ زن نیز بین عنصر P با عناصر Ca، Cr و Al تفاوت مهمی وجود داشت. در بین عناصر مشترک موجود در نمونه های مو و ناخن افراد ضریب همبستگی 33/0 به دست آمد. نتیجه گیری: وجود اختلاف معنا دار بین عنصر کلسیم موجود در نمونه مو و ناخن و نیز نسبت آن می تواند به عنوان یک نشانگر زیستی در پزشکی قانونی با درنظر گرفتن متغیرهای جنسیت و سن افراد کاربرد داشته باشد.