بررسی کیفیت آب گامی مهم در جهت استفاده بهینه و مناسب از منابع آب برای شرب و همچنین انتخاب الگوی کشت مناسب و سازگار با کیفیت آب است. از این رو ضرورت مطالعه ی ویژگی های کیفی آب در برنامه های مدیریت حوزه آبخیز و منابع آب به شدت مورد توجه قرار گرفته است. آب های سطحی جزء کوچکی از منابع آب جهان است و به عنوان یکی از منابع اساسی تأمین آب برای مصارف گوناگون ازجمله کشاورزی، شرب و صنعتی مطرح هستند و بیشتر در معرض آلودگی قرار گرفته و نیاز به مدیریت و حفاظت دارند. در این پژوهش، ابتدا 4 ایستگاه نمونه برداری آب در رودخانه های فصلی حوزه آبخیز بر اساس نقاط ورود آلودگی، شاخه های تغذیه کننده، سازندهای زمین شناسی و کاربری اراضی انتخاب شد. تعداد 16 نمونه از آب رودخانه های موجود در حوزه آبخیز گنبدچای همدان جهت ارزیابی قابلیت آن برای هدف شرب و آبیاری مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور پارامترهای (Ec)، (PH)،(TDS) ، نیترات، دما، سدیم، پتاسیم، کربنات، بیکربنات، منیزیم، کلراید، سولفات، نسبت جذب سدیم (SAR)، سختی کل (TH)، درصد سدیم محلول (%Na) و کربنات سدیم باقیمانده (RSC) در آزمایشگاه آب فاضلاب استان همدان مورد سنجش قرار گرفت. نتایج به دست آمده از آزمایش ها با استانداردهای توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی(WHO)، استاندارد ملی ایران و استاندارد اروپا مقایسه شد و نتایج مقایسه نشان داد که ایستگاه شماره 2 رودخانه قره بادلاق بهترین کیفیت برای شرب را در بین ایستگاه ها دارد و ایستگاه شماره 4 کمترین کیفیت نسبت به سایر ایستگاه ها را داشت؛ و کیفیت آب از نظر کشاورزی طبق نمودار ویلکوکس نشان داد ایستگاه های شماره 1 و 3 در رده خوب، ایستگاه شماره 2 خیلی خوب و ایستگاه شماره 4 متوسط قرار داشتند. با توجه به یافته ها می توان گفت که ورود پساب های روستای گنبدچای به ایستگاه شماره 4 باعث کاهش کیفیت آب و افزایش آنیون و کاتیون آب شده و در سایر ایستگاه ها به علت استفاده از کودهای در مزارع کشاورزی باعث کاهش کیفیت آب سطحی شده و با وجود سازندهای رسوبی در منطقه و انحلال در اثر اضافه شدن Co2 به آب حاصل از نزولات جوی باعث افزایش بیکربنات و کلسیم در آب حوزه، درنتیجه کاهش کیفیت آب گردیده است.
